H μετά covid εποχή φαίνεται να κάνει πιο επιτακτική την ανάγκη για ένα μοντέλο τουρισμού με χαρακτηριστικά ασφάλειας και βιωσιμότητας. Ένα μοντέλο που θα υποστηρίζει τα τουριστικά οικοσυστήματα που έχουν αειφόρα χαρακτηριστικά, θα προωθεί την εικόνα της χώρας μας σαν τέτοιο προορισμό, θα βοηθά τις μικρές επιχειρήσεις να αποκτήσουν πρόσβαση σε ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, ώστε να βελτιώσουν το «πράσινο» προφίλ τους και τον τουριστικό τομέα στο σύνολο του να είναι προετοιμασμένος να αντιμετωπίσει μελλοντικές κρίσεις.
Η πανδημία έδωσε το έναυσμα για τον μετασχηματισμό του τουρισμού, από το μοντέλο του μη ανθεκτικού και μη βιώσιμου μαζικού υπερ-τουρισμού σε ένα άλλο μοντέλο με κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Ανέδειξε- επέτεινε την αλλαγή στις προτιμήσεις των ταξιδιωτών, καθώς πολλοί από αυτούς έχουν στραφεί πλέον στις εναλλακτικές μορφές τουρισμού που βρίσκονται κοντά στη φύση, τον αγροτουρισμό και τον τουρισμό της υπαίθρου, κ.α επιδεικνύοντας μια όλο κι αυξανόμενη περιβαλλοντική ευαισθησία κι ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον για βιώσιμα ταξίδια. Οι σχετικές έρευνες είναι σαφείς : Ένας στους τρεις Γερμανούς, Ισπανούς, Ιταλούς, Ελβετούς, Βρετανούς και Πολωνούς είναι διατεθειμένος να πληρώσει περισσότερα για τη διαμονή του και τη μεταφορά του, προκειμένου να εξασφαλίσει πως θα είναι μειωμένο το αποτύπωμα άνθρακα του ταξιδιού του. Σημαντικό ποσοστό τουριστών επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν πιο φιλικούς προς το περιβάλλον τρόπους μεταφοράς, όπως περπάτημα, ποδηλασία ή δημόσιες συγκοινωνίες με ταξί ή ενοικίαση αυτοκινήτων, ώστε να αποκτήσουν μια πιο αυθεντική εμπειρία του προορισμού ερχόμενοι σε επαφή με την τοπική κοινότητα και το φυσικό κι ανθρωπογενές περιβάλλον κάθε περιοχής.
Ζητούμενο είναι πλέον η άμεση απεξάρτηση από το παρωχημένο και ελάχιστα πλέον αποδοτικό για την Ελληνική Οικονομία Μοντέλο του Μαζικού Τουρισμού – χαμηλού κόστους και ολοκληρωτικά ελεγχόμενο από Διεθνείς Διοργανωτές. Αντ΄ αυτού, η ενίσχυση του Οικογενειακού και Κοινωνικοποιημένου Τουρισμού από επιχειρηματίες εγκατεστημένους στους τόπους και τους τουριστικούς προορισμούς, με ιδιαίτερη έμφαση στην εξατομίκευση – εξειδίκευση των προσφερόμενων υπηρεσιών.
Περιβαλλοντικά Βιώσιμος Τουρισμός
Την ίδια στιγμή αποκτά ένταση το αίτημα σε επίπεδο ευρωπαϊκών θεσμών για τη στήριξη μοντέλων βιώσιμου τουρισμού με στόχο τη μείωση του κλιματικού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος του τομέα. Ο παγκόσμιος τουρισμός θεωρείται υπεύθυνος για το 8% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, κυρίως λόγω των αεροπορικών μετακινήσεων. Ο περιορισμός των ταξιδιών στο εξωτερικό μετά την πανδημία Covid-19 ανέδειξε επίσης τη μεγάλη ευθραυστότητα του σημερινού μοντέλου και έδωσε ώθηση στους επαγγελματίες του τουρισμού να επικεντρώσουν εκ νέου τη δραστηριότητά τους στον εσωτερικό τουρισμό.
Σημαντικό είναι επίσης διασφαλιστεί ότι η ανάπτυξη του τουρισμού και των σχετικών απαιτούμενων υποδομών δεν θα απειλήσει περισσότερο τα φυσικά τοπία, την ποιότητα του παράκτιου περιβάλλοντος και τη βιοποικιλότητα. Αναδεικνύεται δηλαδή και πάλι ως προτεραιότητα σχεδιασμού η αρχή της φέρουσας ικανότητας του τουρισμού σε κάθε περιοχή.
Ταξιδεύομε λιγότερο, αλλά ταξιδεύουμε καλύτερα, ένα καλό σύνθημα. Τα λιγότερα και καλύτερα ταξίδια είναι απαραίτητα για τη διατήρηση του πλανήτη, αλλά εν τέλει και για την προοπτική ανθεκτικότητας του τουριστικού κλάδου και των προορισμών που αγαπάμε.
Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ θέλουμε μια οικονομία που να μην εξαρτάται αποκλειστικά από τον τουρισμό. Η τουριστική-ξενοδοχειακή ανάπτυξη πρέπει να είναι ήπια, εναρμονισμένη με την ελληνική φύση και τις οικολογικές αντοχές κάθε περιοχής.
Προτείνουμε μια σειρά αλλαγών (προσωρινά μη διαθέσιμο) για τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη και σίγουρα είμαστε αντίθετοι στον ισοπεδωτικό τουριστικό πρότυπο που βασίζεται σε μεγάλα, γιγαντιαία επενδυτικά σχέδια (πχ. γκολφ, τεράστια συγκροτήματα κ.ά.), σε σχέδια οικοπεδοποίησης των δασών και των δασικών εκτάσεων, των βραχονησίδων, του αιγιαλού και της παραλίας, και σε κάθε προσπάθεια προσαρμογής των ειδικών χωροταξικών σχεδίων και του θεσμικού πλαισίου για τον τουρισμό και την παράκτια ζώνη στις ανάγκες επενδυτικών σχεδίων και στη μετατροπή ολόκληρων τμημάτων της ελληνικής υπαίθρου και των νησιών σε παραθεριστικά συγκροτήματα, με δόμηση που αλλοιώνει το φυσικό περιβάλλον, αλλά και μετατρέπει τον τουρισμό από ευκαιρία βιώσιμης ανάπτυξης της περιφέρειας σε μάστιγα.
Για έναν αειφόρο θαλάσσιο τουρισμό
Η Ελλάδα, διαθέτοντας μεγάλο πλήθος νησιών, έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει στρατηγικό λιμάνι «Γαλάζιας» οικονομικής ανάπτυξης για την Ευρώπη. Σημαντική θέση για τη «Γαλάζια» Ανάπτυξη κατέχει ο αειφόρος θαλάσσιος τουρισμός, ο οποίος αποτελεί κι αναπόσπαστο κομμάτι της οικονομίας στη λεκάνη της Μεσογείου.
Ο θαλάσσιος τουρισμός σαν επιμέρους τομέας της Γαλάζιας Οικονομίας μπορεί να συμβάλει στην αλυσίδα προστιθέμενης αξίας (value chain), ώστε να δημιουργηθούν προϊόντα και υπηρεσίες στον τουρισμό με υψηλή προστιθέμενη αξία. Η αειφορία του θαλάσσιου τουρισμού σχετίζεται με την περιβαλλοντική διαχείριση της θάλασσας και την «πράσινη» διαχείριση των θαλάσσιων δραστηριοτήτων, την ενίσχυση των θαλάσσιων πάρκων και των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών.
Επίσης προτείνουμε τον γενικότερο σχεδιασμό Ανάπτυξης και Προβολής του Εναλλακτικού καθώς και του Θεματικού Τουρισμού.
Σε κάθε περίπτωση και σε κάθε μοντέλο βιώσιμου τουρισμού που σχεδιάζεται με βάση την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, κρίσιμο θέμα ειδικά για τους μικρούς νησιωτικούς προορισμούς είναι η διαφύλαξη των θέσεων εργασίας.
Προτείνεται επανακαθορισμός των εργασιακών σχέσεων στους τομείς Τουριστικών και Επισιτιστικών υπηρεσιών, με βάση την Νομιμότητα, την Ισοτιμία και την καταπολέμηση της Αδήλωτης εργασίας καθώς και των «ευέλικτων μορφών εργασίας». Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ προτείνουν να δοθεί έμφαση σε κίνητρα για πιο σταθερή απασχόληση, προωθώντας τη διπλή χρήση τουριστικών εγκαταστάσεων σε ετήσια βάση καθώς και την εφαρμογή ευρωπαϊκών προδιαγραφών ασφαλείας για τους εργαζόμενους στον τουριστικό κλάδο.
Τέλος, ο τουρισμός που επιδιώκουμε πρέπει να είναι «προσβάσιμος». Είναι ο τουρισμός που οργανώνεται κατά τρόπο ώστε οι επισκέπτες – τουρίστες ανεξαρτήτως ηλικίας, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και άτομα με ειδικές ανάγκες, να μπορούν να προσεγγίζουν και να χρησιμοποιούν τις υποδομές, τις υπηρεσίες και τα αγαθά που διατίθενται στον τουριστικό προορισμό που επισκέπτονται, αυτόνομα, με ασφάλεια και άνεση.
