Η κυριότερη αιτία της κλιματικής κρίσης είναι η χρήση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ενέργειας. Τα περισσότερα κράτη πλέον προγραμματίζουν μετάβαση του ενεργειακού τους συστήματος προς καθαρές και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ όμως διαπιστώνουν ότι αφενός αυτή η αλλαγή είναι συχνά προσχηματική και αφετέρου ότι οι μονομερείς σημερινές πολιτικές των μεγάλων επενδυτικών σχεδίων ΑΠΕ, που κυριαρχούν την τελευταία εικοσαετία, έχουν αφήσει τους πολίτες και τις συνεργατικές τοπικές επενδύσεις σε ανθρώπινη και βιώσιμη κλίμακα στο περιθώριο. Επιπλέον, τα συμφέροντα αυτών των ισχυρών παικτών στο χώρο της ενέργειας καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τον εθνικό ενεργειακό σχεδιασμό και τους κανόνες προστασίας της ελληνικής φύσης. Βεβαίως, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η ενεργειακή μετάβαση θα έχει κόστος για όλους τους πολίτες και γι αυτό κάθε δρόμος που θα επιλεγεί θα πρέπει να είναι οικονομικά δίκαιος και κοινωνικά δημοκρατικός. Δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί, αλλά αξίζει τον κόπο να το θέσουμε ως στόχο και να το προσπαθήσουμε.
Η εθνική ενεργειακή πολιτική θα πρέπει να προσανατολίζεται στην ενεργοποίηση και συμμετοχή των πολιτών. Δεν αρκεί η κυρίαρχη λογική που αναζητά μόνο τεχνολογικές λύσεις ή κάποια τεχνολογική μετάβαση για να σωθεί η ζωή και ο πλανήτης. Χρειάζεται και συμφέρει η κοινωνική συναίνεση.
Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ καλούν για εκτεταμένες διεργασίες και συνεργασίες, ώστε να αποκτήσει η χώρα κατάλληλες συνεκτικές πολιτικές αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής προσαρμοσμένες στις συνθήκες της χώρας μας με ταυτόχρονη κινητοποίηση, συμμετοχή και οφέλη για τους πολίτες, την αυτοδιοίκηση και τις τοπικές κοινωνίες.
Αυτό-παραγωγή, Αυτο-διαχείριση, Αυτό-νομία, Αυτο-κατανάλωση είναι το βασικό μοντέλο για τη διαχείριση της ενέργειας στη χώρα.
Ένα πρώτο βήμα είναι να συνταχθεί ένα χρονοδιάγραμμα απεξάρτησης από ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, λιγνίτης, ορυκτό αέριο).
Ένα δεύτερο βήμα αφορά την αλλαγή στις πολιτικές διείσδυσης των ΑΠΕ που επιλέχτηκαν πριν μια εικοσαετία και συνεχίζουν να εφαρμόζονται σήμερα. Οι Αναγνωρίζουμε τα οφέλη των ΑΠΕ στην ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής. Υποστηρίζουμε όμως κατά προτεραιότητα την αυτοπαραγωγή, την ουσιαστική χρήση του εργαλείου των ενεργειακών κοινοτήτων και την ορθή χωροθέτηση των ΑΠΕ. Η εκτεταμένη αδειοδότηση και εγκατάστασή ΑΠΕ, όπου να’ ναι όπως να ’ναι, έχει οδηγήσει σε καταστάσεις μονόπλευρες, κοινωνικά άδικες, περιβαλλοντικά καταστροφικές και κλιματικά αμφιλεγόμενες. Οι νεότερες πολιτικές της ΕΕ που αναβαθμίζουν τη σημασία της βιοποικιλότητας στην κλιματική αλλαγή βρίσκονται σε αντίθεση με τις προωθούμενες μετατροπές μεγάλων φυσικών εκτάσεων σε βιομηχανική γη για ανεμογεννήτριες ή καλλιεργήσιμης γης υψηλής παραγωγικότητας σε φωτοβολταϊκές φάρμες.
Σήμερα χρειάζεται ένας συστηματικός ενεργειακός αναπροσανατολισμός προς ένα ενεργειακό σύστημα μηδενικών εκπομπών, με τρεις μεγάλες κατευθύνσεις και εξειδικευμένα μέτρα πολιτικής:
Εξοικονόμηση
Χωρική ενεργειακή αυτονομία ανεξάρτητα από τις διασυνδέσεις
Μικρές ΑΠΕ παντού, μεγάλες ΑΠΕ με σχέδιο
Τι πρέπει να γίνει:
Άμεση επιδότηση μετασχηματισμού και εφαρμογών ΑΠΕ στα κτίρια
Χωρική ενεργειακή αυτονομία ανεξάρτητα από διασυνδέσεις
Έξυπνες πόλεις και έξυπνα δίκτυα ενέργειας
Ειδικά ενεργειακά σχέδια που θα οδηγούν σε μηδενική εκπομπή ρύπων
Ανάδειξη των Ενεργειακών Κοινοτήτων και συντονισμός τους
Έργα αντλησιοταμίευσης
Επενδύσεις στην έρευνα για αξιόπιστα μέσα αποθήκευσης ενέργειας κάθε μορφής, εκεί δηλαδή που εντοπίζεται η κύρια αδυναμία των ΑΠΕ.
Έρευνα και εφαρμογή για την εκτεταμένη αξιοποίηση του κυματισμού της θάλασσας, τη συστηματική αξιοποίηση των κλαδεμάτων παραγωγικών καλλιεργειών και διαχείριση δασικών υπολειμμάτων για παραγωγή πέλετς και μπρικετών.
Ηλεκτρικές διασυνδέσεις των νησιών μεταξύ τους και με το Εθνικό Δίκτυο ως αποτέλεσμα επιστημονικών τεχνικο- οικονομικών μελετών με κριτήριο την ενεργειακή αυτονομία, την εξοικονόμηση και τη διασφάλιση της επάρκειας.
Χρήση όλων των τεχνολογιών των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη γνωριμία τους με το ευρύ κοινό σε όλες τις μορφές και κλίμακες
Απεξάρτηση από το λιγνίτη με ένα βιώσιμο σχέδιο μετάβασης, χωρίς να προκαλείται βία, οικονομική εξαθλίωση και διάλυση της κοινωνικής συνοχής (σχέδια δίκαιης μετάβασης για τις λιγνιτικές περιοχές)
Ενιαία πολιτική μεταφορών που απαντά σε αποτελεσματική κινητικότητα, με μικρότερη κατανάλωση ενέργειας, περισσότερη ασφάλεια και καλύτερη ποιότητα ζωής. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα μπορεί να έχουν θετική επίδραση στην εξοικονόμηση, αν αξιοποιείται το ημερήσιο ενεργειακό πλεόνασμα, όπως θα προβλέπει το σχέδιο ενεργειακής αυτονομίας (τοπικό ή ευρύτερο).
Στρατηγική απεξάρτησης από την πυρηνική ενέργεια. Καλούμε την κυβέρνηση να αναλάβει αποτελεσματικές διπλωματικές πρωτοβουλίες για ΝΑ Ευρώπη και Μεσόγειο ώστε να είναι ελεύθερες από πυρηνικά.
Ανανεώσιμες – Εναλλακτικές Μορφές Ενέργειας (ΑΠΕ, ΕΜΕ)
Κύριος άξονας της πολιτικής των ΟΠ αποτελεί η στροφή της κοινωνίας προς τις ΑΠΕ και την μείωση της κατανάλωσης ενέργειας.
Τα τελευταία χρόνια και υπό την πίεση των γεγονότων, από πολλές πλευρές και ανάλογα με το συμφέρον που αυτές εξυπηρετούν ακούγονται επιχειρήματα υπέρ της μίας ή άλλης μορφής ενέργειας με τον προσδιορισμό της ως «περιβαλλοντικής» ή «εναλλακτικής» ή «πράσινης» ή ότι άλλο εύηχο χαρακτηρισμό εφευρεθεί, προκειμένου να αντληθούν παράτυπα οι γενναίες επιδοτήσεις της ΕΕ. Μεταξύ αυτών αναφέρονται η πυρηνική ενέργεια και το ορυκτό (φυσικό) αέριο.
Για να ξεκαθαρίσουμε λοιπόν, μία μορφή ενέργειας, μπορεί να χαρακτηρισθεί ως “εναλλακτική, ΕΜΕ” ή ως «ανανεώσιμη, ΑΠΕ», εφόσον διαθέτει τα εξής βασικά χαρακτηριστικά(αλλιώς αποτελεί απλά στοχευμένη εξαπάτηση) :
α) Είναι ανανεώσιμη, δεν τελειώνει με τη χρήση της
β) Η χρήση της δεν εγκυμονεί κινδύνους περιβαλλοντικών ατυχημάτων και γενικά δεν έχει περιβαλλοντικές επιπτώσεις ή, αν έχει, αυτές είναι προσωρινές και περιορισμένες και αναιρούνται σύντομα από τους φυσικούς κύκλους. Σ΄ αυτό περιλαμβάνονται θερμικές, χημικές, κλιματικές επιπτώσεις στην ατμόσφαιρα, το έδαφος, το υπέδαφος, την χλωρίδα και την πανίδα.
γ) Η χρήση της δεν έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία
δ) Κατά την εφαρμογή της δεν προκύπτουν σοβαρά αντιαισθητικά αποτελέσματα
ε) Παρέχει δυνατότητες αποκέντρωσης και λήψης απόφασης εφαρμογής της από τις τοπικές κοινωνίες
στ) Βασίζεται γενικά σε απλά τεχνικά μέσα προσιτά στην πλειοψηφία του τεχνικού κόσμου της χώρας και μειώνει την τεχνολογική εξάρτηση των περιφερειών.
ζ) Οι εγκαταστάσεις και τα συστήματα που χρησιμοποιούνται για την μετατροπή της σε ωφέλιμη για τον άνθρωπο ενέργεια αποτελούνται από υλικά ανακυκλώσιμα και φιλικά προς το περιβάλλον.
η) Υπάρχει δυνατότητα αποθήκευσης της παραγόμενης ενέργειας σε περιόδους που η προσφορά είναι μεγαλύτερη από την ζήτηση και γενικά είναι ευέλικτη, ώστε να μην δημιουργεί πιέσεις για προσαρμογή της κατανάλωσης ενέργειας στον ρυθμό παραγωγής της.
θ) Δημιουργεί κατάλληλο περιβάλλον για την προώθηση και ανάπτυξη των ανθρώπινων σχέσεων και την απελευθέρωση των κοινωνικών δομών. Δεν απαιτεί συγκέντρωση κεφαλαίου και εξουσίας, δεν οδηγεί σε αστυνομικού τύπου κοινωνίες.
Ι) Έχει σύντομη απόσβεση του αρχικού επενδυμένου κεφαλαίου συνυπολογιζομένου και του εξωτερικού της κόστους και παρουσιάζει ικανοποιητικό βαθμό απόδοσης.
Εδώ μπορείτε να δείτε μια αναλυτική παρουσίαση για τις ΑΠΕ και την αξιολόγησή τους από τους Οικολόγους ΠΡΑΣΙΝΟΥΣ (μη διαθέσιμο προσωρινά).
