4. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Απαραίτητο για την επιβίωσή μας, αδιαπραγμάτευτο συλλογικό αγαθό, εργαλείο ευημερίας – Πολιτική ανάσχεσης και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή

Συνοπτικά

1. Η ΕΙΚΟΝΑ ΣΗΜΕΡΑ
   

Η προστασία του περιβάλλοντος αναδεικνύεται όλο και περισσότερο σε κρίσιμο παράγοντα της ζωής στον πλανήτη και της βιωσιμότητας της οικονομίας. Σε καιρούς αλλεπάλληλων οικονομικών, κοινωνικών και υγειονομικών κρίσεων, μπορεί βέβαια η περιβαλλοντική διάσταση να μην αποτυπώνεται τυπικά στην καθημερινή προτεραιότητα των πολιτών, αποτελεί όμως ξεκάθαρα τη βάση όλων των προβλημάτων και των αναζητούμενων λύσεων.

Σημαντικές διαστάσεις του θέματος “περιβάλλον” στις μέρες μας είναι η κλιματική αλλαγή, η καταστροφή των δασών και της βιοποικιλότητας, η ατμοσφαιρική ρύπανση, η εξάντληση των υδάτινων πόρων, η ρύπανση από αστικά, γεωργικά και χημικά απόβλητα, οι κρίσιμες διαταραχές των κύκλων αζώτου και φωσφόρου σε νερά και εδάφη και η εξάντληση του στρώματος του όζοντος.

Η περιβαλλοντική νομοθεσία ενισχύθηκε σε όγκο τα τελευταία χρόνια, κυρίως χάρη στις απαιτήσεις των ευρωπαϊκών πολιτικών και οδηγιών. Εκτίμησή μας όμως είναι ότι οι περιβαλλοντικοί νόμοι δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές σημερινές ανάγκες. Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια περιλαμβάνουν διατάξεις που στην πράξη υποβαθμίζουν πλήρως την προστασία του περιβάλλοντος και τον περιβαλλοντικό έλεγχο.

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν απέκτησε τη δυναμική που αξίζει στις απαιτήσεις της εποχής. Η πρόσφατη δε θεσμοθέτηση ξεχωριστού Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας εκτιμάμε ότι θα δημιουργήσει ακόμη μεγαλύτερη σύγχυση αλλά και υποβάθμιση των κρίσιμων χαρτοφυλακίων περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής.

1. ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ, ΟΙ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ
   

Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ:

• Υποστηρίζουμε την ανάδειξη των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των πολιτών που συνδέονται με το περιβάλλον και τα βασικά δημόσια αγαθά όπως το νερό, ο αέρας και το έδαφος και αντιδρούμε στην εκποίησή τους.
• Αγωνιζόμαστε για την αναμόρφωση και την εφαρμογή μίας σύγχρονης και αποτελεσματικής νομοθεσίας για το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον, που να ανταποκρίνεται στις ολοένα και αυξανόμενες απαιτήσεις.
• Αναδεικνύουμε ταυτόχρονα την οικονομική διάσταση της περιβαλλοντικής προστασίας, ως παράγοντα ανασυγκρότησης και αναζωογόνησης της ελληνικής και της ευρωπαϊκής οικονομίας.
• Διεκδικούμε μια συγκροτημένη πολιτική για το περιβάλλον, την προστασία της βιοποικιλότητας και την κλιματική αλλαγή, που θα διαμορφώσει το πλαίσιο για τις πολιτικές σε άλλους τομείς (ενεργειακό, αγροτικό, αναπτυξιακό, τουριστικό, εμπορικό, μεταφορές κ.ά.).
• Υποστηρίζουμε την ανάδειξη και διάδοση των πολιτιστικών αξιών της ελληνικής φύσης, που πρέπει να διατηρηθεί και για τις μέλλουσες γενιές.
• Επιμένουμε για τη θεσμική κατοχύρωση και ενίσχυση του ρόλου των περιβαλλοντικών οργανώσεων, με όρους διαφάνειας και διαφύλαξης της ανεξαρτησίας τους.

Αναλυτικότερα

1. ΔΑΣΗ: ΠΛΗΡΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥ ΑΓΑΘΟΥ
   

Η Ελλάδα αποτελεί μία από τις ελάχιστες  περιπτώσεις ευρωπαϊκής χώρας που εξακολουθεί να μην έχει ολοκληρώσει την πλήρη απογραφή των δασών και δεν έχει ολοκληρώσει ενδελεχώς το θεσμικό πλαίσιο πλήρους θωράκισής τους (ούτε τους δασικούς χάρτες και ούτε το δασολόγιο), ώστε να προστατεύει αποτελεσματικά και πρακτικά τον μοναδικό δασικό πλούτο της. Αυτό συμβαίνει τη στιγμή που έχουμε την τύχη το μεγαλύτερο μέρος των δασών και δασικών εκτάσεων αλλά και οι ασκεπείς χορτολιβαδικές, άγονες και βραχώδεις εκτάσεις ολόκληρης της χώρας να είναι κυρίως δημόσια ή δημοτική περιουσία, ενώ τα δάση της χώρας να θεωρούνται από τα πλουσιότερα παγκοσμίως για την βιοποικιλότητά τους και παρόλο που έχουν ήδη υιοθετηθεί παγκόσμιες στρατηγικές και πολιτικές που δίνουν προτεραιότητα στην προστασία των δασικών οικοσυστημάτων προκειμένου να αναστρέψουμε την κλιματική αλλαγή, να προστατέψουμε και να αποκαταστήσουμε τους πληθυσμούς των απειλούμενων με εξαφάνιση ειδών που φιλοξενούνται σε αυτά και να δημιουργήσουμε ταυτόχρονα οικονομική δραστηριότητα μέσα από το φυσικό ή ανθρωπογενές δασικό περιβάλλον, δεδομένου ότι τα περισσότερα βρίσκονται σε ανθρωπογενή τοπία που συν-εξελίχθηκαν με τις δραστηριότητες των τοπικών κοινωνιών στο πέρασμα των αιώνων.

Η πολυνομία, η διάσπαση και η διάχυση αρμοδιοτήτων, η άγνοια της δασικής νομοθεσίας από τους πολίτες και τις υπηρεσίες καθώς και η αδυναμία πρόσβασης σε αυτήν (π.χ. αναφορικά με εγκύκλιες ή ερμηνευτικές διαταγές κ.α.) όπως και οι συνεχείς  αλλαγές και τροποποιήσεις της και τέλος η ιστορική και συνεχιζόμενη ανοχή πλήθους κυβερνητικών παραγόντων σε οφθαλμοφανείς παραβιάσεις της, που συνοδεύεται με την συνεχή προσπάθεια ανατροπής των άρθρων 24 και 115 του Συντάγματος, δημιουργούν της αίσθηση της χρόνιας απαξίωσης της αποτελεσματικότητας προστασίας του μέγιστου αυτού εθνικού δημόσιου αγαθού από την πολιτεία με την υπόνοια ότι ο δασικός πλούτος αποτελεί λάφυρο προς παραχώρηση, εκμετάλλευση και εμπορευματοποίηση λίγων και εκλεκτών.  Παραβιάζοντας επιπλέον συχνά και την ευρωπαϊκή νομοθεσία για προστασία και διαχείριση των δασών και φυσικών προστατευόμενων περιοχών με διεθνή σημασία, η χώρα μας επιδίδεται στην επιβράβευση των καταπατητών και των αυθαιρετούχων, αδειοδοτεί επενδύσεις με νομοθετικές διαδικασίες fast track, εξακολουθεί και αφήνει στην πράξη αθωράκιστα τα ελληνικά δάση από τις πυρκαγιές και δυσκολεύεται να πατάξει ακόμη και το χρόνιο πρόβλημα με τις λαθραίες υλοτομίες που οξύνεται από την ενεργειακή φτώχεια. Συνεχίζει έτσι να αποδυναμώνει τις δασικές υπηρεσίες σε προσωπικό, υλικοτεχνικά μέσα και δυνατότητες επιβολής του νόμου, ενώ αντίθετα προωθεί π.χ. τις μεταλλευτικές επενδύσεις χωρίς να έχει αλλάξει την απαράδεκτη μεταλλευτική νομοθεσία (κατάλοιπο της επταετούς στρατιωτικής χούντας) και αποφεύγει να εφαρμόσει και να επικαιροποιήσει στην πράξη την πολιτική προστασίας και αειφορικής διαχείρισης του δημόσιου αυτού αγαθού. Παρόλο που τα δάση αυξάνονται λόγω της συνεχιζόμενης εγκατάλειψης της υπαίθρου και χαρτογραφούνται για πρώτη φορά σε εθνικό επίπεδο λόγω της σταδιακής ολοκλήρωσης των δασικών χαρτών, τα χρόνια παραπάνω προβλήματα δημιουργούν ένα εκρηκτικό μίγμα υπό το πρίσμα των ραγδαίων κλιματικών αλλαγών αλλά και των αυξανόμενων απαιτήσεων διαθέσιμης γης για οικονομική εκμετάλλευση.

Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ υποστηρίζουμε ότι:

• Ο δασικός πλούτος της χώρας μας είναι ανεκτίμητος.
• Η δασοπροστασία οφείλει να αντιμετωπιστεί ως ζήτημα εθνικής προτεραιότητας, τόσο επειδή αποτελεί συνταγματική υποχρέωση της πολιτείας και των πολιτών όσο και επειδή οι επαναλαμβανόμενες καταστροφές των δασών επηρεάζουν τη χώρα, τους πολίτες της και τις μελλοντικές γενιές της οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά.
• Η αειφορική διαχείριση με βάση τις αρχές της πολυλειτουργικής μεσογειακής δασοπονίας μετατρέπουν ξανά τα δάση σε έναν πολύτιμο δημόσιο πόρο, που δημιουργεί τοπική και εθνική οικονομική δραστηριότητα, προσφέροντας ατελώς πλειάδα οικοσυστημικών υπηρεσιών και άυλων αγαθών όσο και μεροκάματα με θέσεις εργασίας κυρίως στην ορεινή και νησιωτική περιφέρεια, που αποτελεί το μεγαλύτερο ποσοστό της εθνικής επικράτειας, συμβάλλοντας έτσι ουσιαστικά στην αναζωογόνηση της υπαίθρου και των επαγγελμάτων του πρωτογενούς τομέα αλλά και του τουρισμού και δίνει νέες προοπτικές ανάπτυξης σε οικονομικά μειονεκτικές περιοχές.

Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ απαιτούμε και διεκδικούμε:

• Αποτελεσματική προστασία του δασικού πλούτου της χώρας με ολοκλήρωση δασικών χαρτών δασολογίου – κτηματολογίου, χωρίς άλλες καθυστερήσεις και πισωγυρίσματα, και «αστεράκια» με ολοκληρωμένες πολιτικές σύγχρονης αειφορικής διαχείρισης των παραγωγικών δασών και πυροπροστασίας, στις οποίες θα συνεκτιμώνται οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και οι ανάγκες διατήρησης της βιοποικιλότητας, με εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής για τα Δάση (2018-2038).
• Επένδυση πόρων με προτεραιότητα στην πρόληψη και αειφορική χρήση χωρίς αλλαγή του θεσμικού πλαισίου με εμπλοκή ιδιωτών ή άλλων υπουργείων, αλλά και σχεδιασμό στρατηγικής αντιμετώπισης των πυρκαγιών με βάση το πόρισμα Goldammer, ανταλλαγή εμπειριών και μόνιμη συνεργασία για την πυροπροστασία σε βαλκανικό, μεσογειακό και παγκόσμιο επίπεδο.
• Ουσιαστική ενίσχυση των δασικών υπηρεσιών με νέες προσλήψεις και στόχο τουλάχιστον τον διπλασιασμό του ενεργού δασικού προσωπικού, αποτελεσματικές στη διαχείριση και φύλαξη των δασικών οικοσυστημάτων, ιδιαίτερα σε σχέση με νέες απειλές που διαφαίνονται στον ορίζοντα λόγω οικονομικής κρίσης (π.χ. ληστρικές λαθραίες υλοτομίες για παραγωγή καυσόξυλων, βιο-πειρατία γενετικών πόρων, αρωματικών φυτών και μανιταριών κτλ). Η στελέχωσή τους με προσωπικό, αλλά και τα σχεδιαζόμενα από αυτές έργα, δημιουργούν πράσινες θέσεις εργασίας με πολλαπλά οικονομικά και κοινωνικά οφέλη στην ύπαιθρο.
• Εκσυγχρονισμό, ολοκλήρωση της κωδικοποίησης και εφαρμογή της δασικής νομοθεσίας τόσο για την προστασία από επενδύσεις βλαπτικές για τα οικοσυστήματα όσο και για τα αυθαίρετα σε δάση και δασικές εκτάσεις με επανεξέταση όλου του κεφαλαίου του Δασικού Κώδικα για τις επιτρεπτές επεμβάσεις.
• Να πάψουν να υπερισχύουν του δασικού δικαίου άλλοι νόμοι (π.χ. μεταλλευτικός κώδικας) και ειδικά για «απροσδιόριστούς και γενικόλογους» λόγους «εθνικού ή δημοσίου συμφέροντος», γεγονός που υποθηκεύει το μέλλον με μόνιμες και μη αντιστρεπτές αλλαγές ή τροποποιήσεις σημαντικότατων δασικών οικοσυστημάτων.
• Ολοκληρωμένες προσεγγίσεις για την προστασία – αποκατάσταση των δασών μετά από καταστροφές και για την αναδάσωση, είτε μετά από πυρκαγιές, είτε ως αποτέλεσμα της κλιματικής κρίσης (πχ έντονα πλημμυρικά φαινόμενα) ή ανθρώπινης δραστηριότητας.
• Αναγνώριση της πολυλειτουργικής μεσογειακής δασοπονίας ως καίρια και ολοκληρωμένη προσέγγιση και δρομολόγηση της αποκατάστασης των αγροδασολιβαδικών μωσαϊκών με οικονομικά εργαλεία όπως η δάσωση γεωργικών γαιών ή οι παραγωγικές αναδασώσεις.

2    ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ: ΚΑΤΙ ΑΓΡΙΟ ΚΑΙ ΓΙΑ ΑΥΡΙΟ

Η ύπαρξη υγιών οικοσυστημάτων στον πλανήτη και η διατήρηση της βιοποικιλότητάς τους είναι θεμελιώδεις προϋποθέσεις για την επιβίωση του ανθρώπου. Λαμβάνοντας υπόψη τους ταχείς ρυθμούς αποψίλωσης των δασών, την υποβάθμιση των υγροτόπων, τη θαλάσσια ρύπανση και την υπεραλίευση, την εξαφάνιση ειδών χλωρίδας και πανίδας και το ρυθμό της κλιματικής αλλαγής γίνεται προφανής η σημασία της δημιουργίας των προϋποθέσεων που θα αναστρέψουν την καταστροφή και θα δημιουργήσουν ένα δίχτυ ασφαλείας στα ευαίσθητα οικοσυστήματα.

Δεδομένου, επίσης, ότι η υποβάθμιση των οικοσυστημάτων δημιουργεί μια αλυσιδωτή υποβάθμιση και των ανθρώπινων δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται ή δύνανται να αναπτυχθούν κοντά στο φυσικό περιβάλλον, οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ θεωρούμε ότι η προστασία και βιώσιμη διαχείριση των φυσικών περιοχών πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα όχι μόνο της περιβαλλοντικής πολιτικής αλλά και της πολιτικής για την απασχόληση, την οικονομία και τη βιώσιμη ανάπτυξη, καθώς και για τον περιορισμό των επιπτώσεων των κλιματικών αλλαγών. Η καταστροφή και η ατολμία προστασίας -διαχείρισης στερεί τη χώρα από έναν μοναδικό πλούτο, τις υλικές βάσεις για την αναζωογόνηση της υπαίθρου, την ευκαιρία για δημιουργία χιλιάδων θέσεων απασχόλησης στην περιφέρεια και την ανάπτυξη μιας κλιματικά ουδέτερης και δίκαιης οικονομίας.

Για τους παραπάνω λόγους θεωρούμε ότι απαιτείται η άμεση θεσμική κατοχύρωση της προστασίας του δικτύου προστατευόμενων φυσικών περιοχών Natura, μέσα από την ολοκλήρωση των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών και την έκδοση των ΠΔ διαχείρισης. Βασικός στόχος  είναι η διατήρηση του βιολογικού πλούτου της χώρας με την παράλληλη προώθηση προτύπων αρμονικής συνύπαρξης του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον, ώστε η προστασία του να λειτουργήσει με κοινωνικά οφέλη και όχι αποκλείοντας τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ θεωρούμε ότι δεν είναι δυνατό να επιτύχουμε την προστασία και σωστή διαχείριση των περιοχών αυτών χωρίς τη συμμετοχή των πληθυσμών  με τους οποίους συνδέθηκαν και αλληλεξαρτήθηκαν αυτές για αιώνες.  Για αυτό και απορρίπτουμε τη λογική που θέλει τις προστατευόμενες περιοχές απαλλαγμένες από ανθρώπους! Για τους ίδιους λόγους επιδιώκουμε να έρθουμε σε επαφή με τις τοπικές κοινότητες και τις συλλογικότητές τους και να εξετάσουμε από κοινού πώς μπορούμε να προωθήσουμε ένα διαφορετικό μοντέλο οικονομικής δραστηριότητας και στήριξης της υπαίθρου σε συνδυασμό με την προστασία και ανάδειξη του περιβάλλοντος.

Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ θεωρούμε έτσι αναγκαία τη διαμόρφωση σειράς ολοκληρωμένων πολιτικών για:

2.α ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΩΝ  ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΤΩΝ ΠΕΡΟΧΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ  ΤΗΣ  ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ  ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ (ΕΘΝΙΚΩΝ ΔΡΥΜΩΝ, ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΔΙΚΤΥΟΥ Natura 2000, Ramsar κ.α.)

• Συντονισμένη διαχείριση με άμεση ολοκλήρωση των οριοθετήσεων και του κατάλληλου θεσμικού πλαισίου,
• Ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου για τη λειτουργία των Φορέων Διαχείρισης, επαρκή φύλαξη και χρηματοδοτικό καθεστώς, τόσο για τις διαχειριστικές όσο και για τις επιστημονικές λειτουργίες.
• Ανάπτυξη οικονομικών και άλλων δραστηριοτήτων που θα είναι συμβατές με την προστασία του περιβάλλοντος και θα δώσουν ζωή στις κοινωνίες που ζουν σε προστατευόμενες περιοχές. Εναρμόνιση των πολιτικών για τομείς όπως η γεωργία, η κτηνοτροφία, ο τουρισμός ή οι μεταφορές με τις απαιτήσεις για την προστασία του περιβάλλοντος.
• Προτεραιότητα στην προστασία των τοπικών ποικιλιών σπόρων, φυτών και ζώων στο φυσικό τους περιβάλλον. Πολιτικές περιορισμού των συνειδητών ή αθέλητων εισαγωγών από ξενικά είδη χλωρίδας και πανίδας, που υποβαθμίζουν την τοπική βιοποικιλότητα.
• Πολιτικές διάσωσης των απειλούμενων ειδών, με προτεραιότητα στην προστασία των οικοτόπων τους και στη συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες των αντίστοιχων περιοχών. Μέτρα ουσιαστικής απαγόρευσης του εμπορίου άγριας πανίδας.
• Παράλληλη προώθηση «πράσινων ζωνών» με γεωργία αποκλειστικά βιολογική, απόλυτη απαγόρευση κυνηγιού, ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, βιώσιμες μεταφορές και ενθάρρυνση οικολογικών μορφών τουρισμού. Οι ζώνες αυτές σχεδιάζονται συμπληρωματικά με προστατευόμενες περιοχές και λειτουργούν και ως κίνητρο παραμονής των αγροτικών πληθυσμών στην ύπαιθρο.
• Καθολική απόρριψη σχεδίων εγκατάστασης Περιοχών Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (Π.Ο.Τ.Α.) εντός προστατευόμενων περιοχών Natura 2000.

2.β ΠλΗΡΗΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ  ΔΟΜΗΣΗΣ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ. 

2.γ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΝΗΓΙ, ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΣΟΒΑΡΗ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ.

Σε μια εποχή που τα περιβαλλοντικά προβλήματα διογκώνονται με αιχμή την κλιματική αλλαγή και την πανδημία, είναι ηθικό μας χρέος να βάλουμε ένα τέλος στη βάρβαρη και αντι-οικολογική ασχολία του κυνηγιού. Το κυνήγι είναι πλέον εντελώς ασύμβατο με τον πληθυσμό της ανθρωπότητας, τον σύγχρονο τρόπο ζωής και τον στόχο βιώσιμης ανάπτυξης 15 του ΟΗΕ. Τα άγρια ζώα έχουν ήδη τεράστιο πρόβλημα επιβίωσης με τη μείωση της επιφάνειας των δασών παγκοσμίως και την εξάπλωση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Η καταστροφή της χλωρίδας επηρεάζει την πανίδα και αντίστροφα λόγω της τροφικής αλυσίδας. Είναι πλέον αποδεδειγμένη η δραματική μείωση της βιοποικιλότητας και άγνωστες οι επιπτώσεις της στην ανθρώπινη υγεία.

Η παιδεία μας και οι αρχές μας δεν επιτρέπουν πια τη διατήρηση του κυνηγιού. Ας μπει λοιπόν ένας φραγμός στην εκμετάλλευση των ζώων δίχως νόημα, εφόσον υπάρχουν άφθονες ζωικές τροφές στην αγορά από εκτροφεία και κτηνοτροφικές μονάδες. Οφείλουμε να προστατεύσουμε την πανίδα της χώρας και να βοηθήσουμε τη διαιώνιση όλων των ειδών ζώων στα βουνά και στην ύπαιθρο.

Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ προτείνουμε:

• Την απαγόρευση κάθε κυνηγετικής δραστηριότητας σε όλη τη χώρα για όλους τους μήνες του έτους και τον αυστηρό έλεγχο της τήρησης του νόμου από την αστυνομία και τα δασαρχεία. Ήδη από το 2016 είχε διατυπωθεί ως στρατηγική επιδίωξη του κόμματος η οριστική απαγόρευση του κυνηγιού, σύνδεσμος: (http://ecogreens-gr.org/Docs/theseis_OP_kynigi.pdf), βασιζόμενη σε απόφαση παλιότερου συνεδρίου.
• Το κράτος οφείλει να συγκεντρώσει όλα τα κυνηγετικά όπλα εφόσον πλέον θα είναι παράνομη η κατοχή τους. Οι φορείς των προστατευόμενων περιοχών θα πρέπει να αναβαθμίσουν τον ελεγκτικό τους μηχανισμό και να έχουν τη δυνατότητα για επιβολή ποινών.

Ας περάσουμε σε μια νέα εποχή για τα άγρια ζώα και ας δείξουμε το καλό μας πρόσωπο με περιβαλλοντική ευαισθησία και μέριμνα για την προστασία όλων των ειδών με τα οποία συμβιώνουμε στον πλανήτη. Παράλληλα μπορούν να θεσμοθετηθούν βιωματικές εκπαιδευτικές δραστηριότητες κοντά στη φύση για να εκτιμήσουν οι νεότερες γενιές την άρρηκτη σχέση με τη χλωρίδα και την πανίδα, καθώς και την αξία της άγριας ομορφιάς. Η περιβαλλοντική εκπαίδευση στα σχολεία σίγουρα θα δημιουργήσει πιο ευσυνείδητη και οικολογικά ευαισθητοποιημένη νεολαία, ώστε να είναι κοινωνικά αποδεκτά και δημοφιλή όλα τα αναγκαία μέτρα υπέρ του περιβάλλοντος.

3. ΑΕΙΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ  ΤΩΝ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ, ΣΕ ΕΝΑ ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΞΗΡΑΣΙΑ.
   

Οι κλιματικές αλλαγές και η αλλαγή του κύκλου των βροχοπτώσεων με παράλληλη αύξηση της ζήτησης για περισσότερο καθαρό νερό καθιστά το νερό είδος σε ανεπάρκεια. Η αντίληψη πως το νερό είναι μόνο ένας διαθέσιμος παραγωγικός πόρος απειλεί την ύπαρξη της ζωής όπως τη γνωρίζουμε σήμερα.

Οι πόλεις αλλά και η γεωργία και η βιομηχανία μπορούν να βελτιώσουν τους τρόπους διαχείρισης του νερού με δεδομένο ότι το νερό είναι αγαθό σε ανεπάρκεια και η αλλαγή του κλίματος επηρεάζει σημαντικά την προμήθεια νερού. Αντί να αναζητείται όλο και περισσότερο νερό από όλο και πιο μακριά, το νερό πρέπει να εξασφαλίζεται από τη βιώσιμη διαχείρισή του τοπικά. Η διαχείριση του νερού πρέπει να γίνεται με έναν ολοκληρωμένο τρόπο ως μέρος του αστικού και φυσικού οικοσυστήματος, βελτιώνοντας την αποδοτικότητα και κλείνοντας «βρόγχους», με την επαναχρησιμοποίηση / ανακύκλωση των επεξεργασμένων λυμάτων και του νερού «δεύτερης» ποιότητας. Αυτό απαιτεί ολοκληρωμένες παρεμβάσεις: προστασία των πηγών από ρυπάνσεις, μακροχρόνια διαχείριση των υδάτινων αποθεμάτων, έμφαση στην μείωση της σπατάλης του νερού και τη διαχείριση της ζήτησης, πολιτικές προστασίας του κλίματος για περιορισμό φαινομένων ξηρασίας και ερημοποίησης, επανασχεδιασμός των δικτύων αποχέτευσης και των εγκαταστάσεων επεξεργασίας των λυμάτων με στόχο να ανακυκλώνονται τα επεξεργασμένα υγρά απόβλητα καθώς και αξιοποίηση του νερού της βροχής.

Στο σχεδιασμό και την αξιοποίηση του εδάφους των πόλεων πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η σημασία του νερού για την αισθητική, ο κίνδυνος για πλημμύρες και να προσφέρονται ευκαιρίες για τη βελτίωση της διαχείρισης του νερού. Για παράδειγμα, η διατήρηση ανοιχτών χώρων με φυσικό έδαφος ή η χρησιμοποίηση διαπερατών στο νερό υλικών στις κατασκευές επιτρέπει τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα και μειώνει τον κίνδυνο για πλημμύρες και υπερχείλιση. Οι πόλεις πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειες για την επεξεργασία των υγρών αποβλήτων πριν από την αποβολή τους στα ποτάμια και στις θάλασσες.

Είναι απαραίτητη η θέσπιση κατάλληλων νόμων καθώς και η απόλυτη και με σεβασμό εφαρμογή της νομοθεσίας. Η εκπαίδευση των ανθρώπων σχετικά με τη σημασία του νερού και του περιβάλλοντος είναι απαραίτητη προϋπόθεση. Ο τρόπος της ζωής μας θα πρέπει να αντανακλά την ανάγκη για μείωση του ποσοστού νερού που χρησιμοποιείται ή αποβάλλεται.

ΟΙ Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ προτείνουν ως γενικές κατευθύνσεις της πολιτικής για τους υδατικούς πόρους :

• Εφαρμογή στην πράξη της Ολοκληρωμένης Διαχείρισης των υδατικών πόρων, με προτεραιότητες χρηματοδοτήσεων και μέτρων βασισμένα σε πολιτικές σε επίπεδο υδρολογικής λεκάνης, όπως προβλέπουν οι κατευθύνσεις και το χρονοδιάγραμμα της Οδηγίας Πλαίσιο για τα νερά (60/2000/ΕΚ).
• Τακτική λειτουργία των εθνικών και περιφερειακών θεσμών και οργάνων που αφορούν την πολιτική για τα νερά σε επίπεδο υδρολογικής λεκάνης για όλα τα εσωτερικά και παράκτια ύδατα της χώρας.
• Πρόσβαση ανεμπόδιστη των πολιτών στην πληροφορία που σχετίζεται με τα νερά και ενεργοποίηση της διαβούλευσης πολιτών και αρχών σε θέματα διαχείρισης νερών μέσα από “φόρουμ διαλόγου για το νερό” σε επίπεδο υδρολογικής λεκάνης.
• Προτεραιότητα στη διάσωση υγροτόπων, λιμνών και υπόγειων υδάτων που απειλούνται με αποξήρανση, εξάντληση ή ρύπανση.
• Έμφαση σε πολιτικές εξοικονόμησης στις γεωργικές αρδεύσεις και την ύδρευση οικισμών με παράλληλη ευαισθητοποίηση των πολιτών
• Απόλυτος αποκλεισμός της εκτροπής υδατικών πόρων προς άλλες υδρολογικές λεκάνες (π.χ. εκτροπή Αχελώου). Πολιτικές για τη μείωση της ζήτησης (κατανάλωσης) νερού, πριν από οποιοδήποτε σχέδιο αύξησης της παροχής νερού.
• Συνδυασμός των βιολογικών καθαρισμών με δεύτερες χρήσεις για το καθαρισμένο νερό (ανακύκλωση νερού).
• Αναβίωση παραδοσιακών και υιοθέτηση σύγχρονων πρακτικών αξιοποίησης του βρόχινου νερού. Δημιουργία διπλών δικτύων μέσα στις πόλεις: ένα δίκτυο για πόσιμο νερό και ένα για νερό δεύτερων χρήσεων.
• Θεωρούμε το νερό δημόσιο αγαθό και είμαστε αντίθετοι στην ιδιωτικοποίηση υδατικών πόρων, στηρίζουμε, όμως, τη διαμόρφωση της τιμής του με τρόπους που παρέχουν κίνητρα εξοικονόμησης. Αντίστοιχες πολιτικές προωθούμε και για το νερό των αρδεύσεων.

4. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΚΤΩΝ.

Η έντονη και ανεξέλεγκτη αστικοποίηση της παράκτιας ζώνης, η ρύπανση της με αστικά και βιομηχανικά απόβλητα, η υπεραλίευση και η συνεχιζόμενη ρύπανση των θαλασσών, υποβαθμίζουν τη θαλάσσια βιοποικιλότητα και θέτουν σε κίνδυνο την επιβίωση των νησιωτικών κοινοτήτων. Η διατήρηση υγιών θαλάσσιων οικοσυστημάτων και η διατήρηση του πλούτου των ακτών είναι κρίσιμοι παράγοντες για τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας μας συνολικά, και όχι μόνο των νησιωτικών και παράκτιων περιοχών.

Το παγκόσμιο πρόβλημα της μόλυνσης των θαλασσών από το πλαστικό αφορά και τη χώρα μας, όπως κατέδειξαν πρόσφατες έρευνες. Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα κρίσιμο για το μέλλον των θαλασσών μας και η αλλαγή παραγωγικής και καταναλωτικής συμπεριφοράς για τον περιορισμό του, αναγκαία.

ΟΙ Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ υποστηρίζουν την προώθηση μιας συνεκτικής, ενιαίας πολιτικής για τη διαχείριση, προστασία και βιώσιμη διαχείριση του θαλάσσιου πλούτου και της παράκτιας ζώνης, με κύριους άξονες:

• Την αντιστροφή της μείωσης της θαλάσσιας βιοποικιλότητας μέσα από την προστασία και διατήρηση των φυσικών θαλάσσιων περιοχών που είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τη βιοποικιλότητα και τον φυσικό επανεμπλουτισμό των θαλάσσιων περιοχών, σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς, τουςψαράδες, ΜΚΟ και ερευνητικά κέντρα.
• Την προσαρμογή κάθε προγραμματιζόμενης παρέμβασης στη θαλάσσια και παράκτια ζώνη στα όρια που θέτουν οι οικολογικές αντοχές των συστημάτων.
• Την κατάργηση της άμεσης ή έμμεσης απόρριψης στην θάλασσα επικίνδυνων χημικών, ανεπεξέργαστων λυμάτων και κάθε είδους αποβλήτων.
• Τον περιορισμό της χρήσης πλαστικών και την εφαρμογή άμεσων μέτρων απορρύπανσης από την πλαστική ρύπανση.
• Την ολοκλήρωση και σωστή λειτουργία κατάλληλων μονάδων επεξεργασίας λυμάτων σε όλους τους οικισμούς με πληθυσμό πάνω από 1000 κατοίκους, με προώθηση και φυσικών συστημάτων επεξεργασίας.
• Τον έλεγχο όλων των πλοίων που ελλιμενίζονται ή διέρχονται από τα νερά μας.
• Δημιουργία καταλόγου σκαφών, τα οποία δεν ανταποκρίνονται πλέον στις ευρωπαϊκές προδιαγραφές και στα οποία θα απαγορεύεται ο ελλιμενισμός και η διέλευση από τα νερά μας.
• Εφαρμογή των πολιτικών και προδιαγραφών για τις μηχανές και τα καύσιμα των σκαφών, ιδιαίτερα των επιβατηγών, με στόχο τον περιορισμό της αέριας και κάθε άλλης μορφής ρύπανσης που προκαλείται από τα σκάφη, ιδιαίτερα σε λιμάνια και νησιωτικές περιοχές, προωθώντας την ανάπτυξη «καθαρών σκαφών».
• Εφαρμογή των κανονισμών για τη λειτουργία υποδομών παραλαβής αποβλήτων από τα μεγαλύτερα και μικρότερα σκάφη σε όλα τα λιμάνια και μαρίνες της χώρας καθώς και πλωτές μονάδες παραλαβής πετρελαιοειδών σε σημαντικά περάσματα εμπορικών σκαφών.
• Υιοθέτηση Συστημάτων Περιβαλλοντικής Διαχείρισης και Ελέγχου από τα σημαντικά λιμάνια της χώρας.
• Καταπολέμηση της χρησιμοποίησης «σκλάβων της θάλασσας» ως πληρωμάτων.
• Υποστήριξη από την ΕΕ διεθνούς πρωτοβουλίας για τον έλεγχο από τον Διεθνή Οργανισμό Ναυτιλίας των νηογνωμόνων καθώς και των κρατών που αντιπροσωπεύουν και χορηγούν “σημαίες ευκαιρίας” χωρίς να τηρούν κανόνες και προδιαγραφές ασφάλειας των θαλάσσιων μεταφορών.
• Υιοθέτηση από κοινού με τις άλλες χώρες της ΕΕ φόρου ανάλογου με το τονάζ που διαχειρίζονται οι ναυτιλιακές εταιρίες, και όχι ανάλογα με τα κέρδη που εμφανίζουν, ώστε να βελτιωθούν οι προδιαγραφές ασφάλειας, να περιοριστεί η μετακίνηση προς σημαίες ευκαιρίας και να ενισχυθούν οι ευρωπαϊκοί νηογνώμονες, συμπεριλαμβανομένου και του ελληνικού.
• Καθιέρωση συγκεκριμένων διαδρομών για τα δεξαμενόπλοια και ανάπτυξη του συστήματος διαχείρισης της κίνησης των πλοίων, ούτως ώστε να μην διέρχονται από οικολογικά και οικονομικά ευαίσθητες περιοχές.
  

5  ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΧΩΡΙΣ ΑΠΟΒΛΗΤΑ / ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ

Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ αντιτίθενται στην καύση ή την ανεπεξέργαστη ταφή των αποβλήτων και αντιπροτείνουν την πρόληψη, μείωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και κομποστοποίησή τους με στόχο τη μηδενική ταφή απορριμμάτων.

Στην κατεύθυνση αυτή οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ προτείνουν:

• Αναβάθμιση του ρόλου και της λειτουργίας του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης σε στελεχωμένη και αποτελεσματική Ανεξάρτητη Αρχή που θα διαχειρίζεται τους πόρους της εναλλακτικής διαχείρισης σε συνεργασία με τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αξιοποιώντας τα Συστήματα που οργανώνουν οι παραγωγοί αλλά και τους Φορείς Αλληλέγγυας και Κοινωνικής Οικονομίας.
• Διαμόρφωση σε κάθε Δήμο, μέσα από διάλογο, Ολοκληρωμένου Σχεδίου Εναλλακτικής Διαχείρισης των απορριμμάτων με ιεράρχηση στόχων, χρονοδιάγραμμα, εργαλεία εφαρμογής και συγκεκριμένους ποσοτικούς δεσμευτικούς στόχους με βασικούς άξονες τη μείωση των σκουπιδιών, την ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή, την κομποστοποίηση (λιπασματοποίηση) των οργανικών.
• Εφαρμογή προγραμμάτων ανακύκλωσης με κάδους σε κάθε γειτονιά για χωριστή συλλογή: χαρτιού, χαρτονιού, υλικών συσκευασίας σε ξεχωριστά ρεύματα (πλαστικών, μετάλλων, γυαλιού) οργανικών υλικών (αποφάγια, κλαδέματα) και υπολειμμάτων
• Επιδοτούμενα, εθελοντικά προγράμματα οικιακής κομποστοποίησης στον κήπο ή στο μπαλκόνι
• Πολιτική στήριξη και αποτελεσματική εφαρμογή των προγραμμάτων εναλλακτικής διαχείρισης για τις άλλες κατηγορίες ειδικών αποβλήτων (ελαστικά, ορυκτέλαια και συσκευασίες τους, οχήματα, μπάζα, μπαταρίες, συσσωρευτές και ηλεκτρικά – ηλεκτρονικά είδη) με βάση την “ευθύνη του παραγωγού” για ολόκληρο τον κύκλο ζωής των προϊόντων.
• Επιμονή και αποτελεσματική παρακολούθηση των προγραμμάτων ανακύκλωσης αποβλήτων από κατεδαφίσεις, εκσκαφές και οικοδομές.
• Πρόγραμμα για χωριστή συλλογή των μαγειρικών λαδιών, σε πρώτη φάση από καταστήματα φαγητού και ξενοδοχεία
• Κομποστοποίηση των κλαδεμάτων από πάρκα και δρόμους σε κατάλληλους δημοτικούς χώρους και δωρεάν διανομή του κομπόστ για κήπους και γλάστρες.
• Υιοθέτηση νέων πιο δίκαιων συστημάτων χρέωσης των τελών καθαριότητας με βάση την ποσότητα των απορριμμάτων που παράγεται, ώστε να ελαχιστοποιηθεί η ποσότητα τους.