Για την Πράσινη στροφή της οικονομίας
Προς μια Βιώσιμη Ευημερία για όλους
Η χώρα μας βρίσκεται σε μια δύσκολη οικονομική κατάσταση, το μέγεθος και το βάθος του προβλήματος δεν φαίνεται τόσο σήμερα γιατί σκεπάζεται με δανεικά. Το δημόσιο χρέος έφτασε από το 180% του ΑΕΠ (2019) στο 215% το (2021) ενώ αρχές του 2022 είναι περίπου 205%, είναι το δεύτερο μεγαλύτερο στο κόσμο. Τα δύσκολα έρχονται στα επόμενα χρόνια, αφού έχουμε χρεολύσια κατά μέσο όρο 10,00 δις ανά έτος, ( πιθανά να γίνει λόγω πανδημίας κάποια αναπροσαρμογή, αλλά αυτό δεν αλλάζει την κατάσταση). Η κυβέρνηση πουλάει ότι έχει απομείνει στο Δημόσιο, κυρίως ενέργεια και υποδομές, ενώ το οικονομικό της χώρας είναι δυσοίωνο. Η πολιτική που ακολουθείται τώρα είναι η ίδια που έφερε τη χώρα στη χρεοκοπία το 2009 και δεν οδηγεί σε βιώσιμη οικονομία.
Η ενεργειακή κρίση οδηγεί στην ενεργειακή φτώχεια το μεγαλύτερο τμήμα των πολιτών. Η οικονομία συνεχίζει να στηρίζεται στον τουρισμό , το εμπόριο, και τον παρασιτισμό ενώ η αγροτική και βιομηχανική παραγωγή μαραζώνουν. Η ανεργία είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα , ενώ στους νέους είναι πλησιάζει στο 40%.
Η ανεργία είναι από τα μεγαλύτερα προβλήματα και ιδιαίτερα η ανεργία των νέων, που είναι κοντά στο 40%.
Η φυγή εκατοντάδων χιλιάδων νέων στο εξωτερικό σε συνδυασμό με τη μείωση των γεννήσεων εντείνει το ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ της χώρας μας.
Όσο αφορά την διαχείριση των απορριμμάτων, περίπου το 80% οδηγείται στην ταφή ( πληρώνουμε πρόστιμα πολλών εκατομμυρίων κάθε χρόνο) , ο Μ.Ο στην Ευρώπη είναι στο 50% και σε μερικές χώρες κοντά στο 10%. Για τα πλαστικά που δεν ανακυκλώνονται πληρώνουμε πρόστιμα πάνω από 110.000.000 ευρώ/έτος.
Η πανδημία του covid 19 ανέδειξε τις αδυναμίες της χώρας μας στην οικονομία όπως και σε υποδομές υγείας.
Κρίση του κυρίαρχου αναπτυξιακού μοντέλου και τα αδιέξοδα στην κοινωνία, τους φυσικούς πόρους και την κλιματική κρίση
Το μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης που εφαρμόσθηκε στην Ελλάδα και διεθνώς δημιουργεί οικονομικές αστάθειες και κοινωνικές και περιβαλλοντικές καταστροφές. Στηρίζεται και τρέφει την κατανάλωση μέσω του δανεισμού και γενικά τη ανάπτυξη της κουλτούρας του εφήμερου καταναλωτισμού. Δημιουργεί ανάπτυξη , η οποία όμως δεν οδηγεί σε βιώσιμες οικονομίες και ευημερούσες κοινωνίες. Δημιουργεί κρίσεις στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα με μεγάλες οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες.
Πολύ εξαρτημένες χώρες με αδύναμη παραγωγική βάση ( όπως η Ελλάδα) μπορεί να καταρρεύσουν.
Το μοντέλο της οικονομίας σχετικά με την κοινωνία και το περιβάλλον οδηγεί, στην υπερ-εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος, στην απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, στην μείωση της παραγωγικότητας των καλλιεργήσιμων εκτάσεων, στην αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων και στην μεγέθυνση των πολυεθνικών εταιρειών και της οικονομικής κυριαρχίας τους.
Το οικονομικό χάσμα μεταξύ φτωχών και πλουσίων μεγαλώνει συνεχώς. Από στοιχεία του ΟΗΕ προκύπτει ότι το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού κατέχει το 50% του παγκόσμιου πλούτου, ήτοι όσο το υπόλοιπο 99% του παγκόσμιου πληθυσμού. Το χάσμα συνεχώς διευρύνεται. Το νεοφιλελεύθερο μοντέλο με την κυριαρχία των αγορών, επηρεάζει ή χειραγωγεί και την πολιτική και είναι ασύμβατο με την οικολογική ισορροπία και τη βιωσιμότητα.
Στην Ελλάδα, αυτό το πρότυπο ανάπτυξης είχε ως αποτέλεσμα – την αποδιάρθρωση του ασθενούς βιομηχανικού τομέα, τη σταδιακή υποβάθμιση της γεωργίας, την αύξηση του μαζικού τουρισμού, των υπηρεσιών και του παρασιτισμού ( γίναμε οικονομία της καφετέριας, των ξενοδοχείων). Η παροχή θέσεων εργασίας είναι σε σερβιτόρους, καθαρίστριες, καμαριέρες, ενώ το επιστημονικό δυναμικό ξενιτεύεται.
Η οικονομική και κοινωνική κατάσταση στην Ελλάδα, μπορεί να θεωρηθεί ως συνέπεια της διεθνούς συστημικής κρίσης, που από χρηματοπιστωτική εξελίχθηκε σε κρίση δημόσιων ελλειμμάτων και χρέους. Τις δύο τελευταίες δεκαετίες, τα κράτη διέσωσαν τον τραπεζικό και χρηματοπιστωτικό τομέα αλλά και μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις από την χρεοκοπία μεταφέροντας το κόστος του χρέους στους κρατικούς προϋπολογισμούς. Η περίπτωση της Ελλάδας, παρά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, εντάσσεται σε αυτό το γενικό πλαίσιο.
Όμως πιο ανησυχητικό φαινόμενο είναι ίσως, ότι παρά τη έμπρακτη χρεοκοπία των νεοφιλελεύθερων πολιτικών που οδήγησαν την παγκόσμια οικονομία στην παρούσα κρίση, εξακολουθεί να κυριαρχεί κατά βάση το ίδιο μοντέλο. Οι κύριοι εκπρόσωποι των απόψεων αυτών εξακολουθούν να βρίσκονται σε θέσεις κλειδιά σε παγκόσμιους οργανισμούς αλλά και κυβερνήσεις κρατών σηματοδοτώντας και την επικυριαρχία των οικονομικών συμφερόντων επί της πολιτικής και των πολιτικών. Το γεγονός αυτό δυστυχώς δεν προοιωνίζει θετικές εξελίξεις καθώς οι λύσεις που προτείνονται για την αντιμετώπιση των προβλημάτων – όπως φαίνεται και από τις προτάσεις και τα μέτρα που λαμβάνονται στην χώρα μας και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες- εγγράφονται σε αυτό το –προφανώς λανθασμένο- ιδεολογικό και πολιτικό πλαίσιο.
Αυτό το αδιέξοδο μοντέλο συνεχίζει να υπηρετεί η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, η οποία όμως μιλάει για βιωσιμότητα και ανθεκτικότητα ενώ στη πράξη εφαρμόζει πολιτικές αντίθετες προς τη βιωσιμότητα, τόσο της οικονομίας όσο και της κοινωνίας.
Οι πίνακες που ακολουθούν δείχνουν παραστατικά τη συρρίκνωση του αγροτικού και βιομηχανικού τομέα κατά την περίοδο 2004 – 2014 που οδήγησαν στην χρεοκοπία.
Ποσοστά ΑΕΠ ανά παραγωγικό κλάδο
|
|
ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές (εκ. €) | ΑΕΠ με τιμές βάσης 2010 (εκατ. €) | Αγροτικός τομέας%
στο ΑΕΠ |
Βιομηχανία και ενέργεια %στο ΑΕΠ | Υπηρεσίες % στο ΑΕΠ |
| 2004 | 193.716 | 228.416 | 4,74 | 22,55 | 72,71 |
| 2008 | 241.990 | 249.880 | 3,18 | 17,72 | 79,10 |
| 2014 | 177.941 | 185.511 | 3,84 | 15,76 | 80,40 |
Τα αδιέξοδα επιζητούν πράσινες πολιτικές απαντήσεις με εναλλακτικό πρότυπο οικονομίας
Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ επιδιώκουμε μια πράσινη πολιτική για τη διαμόρφωση ενός εναλλακτικού προτύπου οικονομίας και κοινωνίας, το οποίο έχει ως σκοπούς:
– Τη βιώσιμη ευημερία.
– Την κοινωνική συνοχή.
– Την αξιοπρεπή διαβίωση και την προσωπική-συλλογική εξέλιξη για όλους.
– Την κοινωνική δικαιοσύνη και την αλληλεγγύη.
– Την αποκέντρωση στην κατεύθυνση της τοπικοποίησης της οικονομίας και της μέγιστης δυνατής αυτάρκειας.
Επιδιώκουμε ριζικές αλλαγές στο σχεδιασμό και την υλοποίηση της οικονομικής πολιτικής, ώστε να αλλάξουμε το μοντέλο παραγωγής και το μοντέλο κατανάλωσης, δίνοντας ειδικό βάρος στην αποκέντρωση και στο μέτρο του εφικτού, να διαμορφώσουμε οικονομικά και ενεργειακά αυτοδύναμες περιφέρειες.
Επιδιώκουμε να αναπτύξουμε νέα πρότυπα ευημερίας που υπερβαίνουν τον καταναλωτισμό και προσδιορίζουν την ποιότητα ζωής με άλλα κριτήρια (περιβάλλον, δημοκρατία, ανθρώπινα δικαιώματα, αλληλεγγύη, παιδεία, υγεία, πολιτισμό).
Στην κατεύθυνση αυτή, προτείνουμε:
– Υποβολή Οικονομικού, Κοινωνικού και Περιβαλλοντικού Απολογισμού και Προγραμματισμού, όπου να προσμετρώνται από κοινού οικονομικοί, κοινωνικοί και περιβαλλοντικοί στόχοι και
– Υιοθέτηση δεικτών βιωσιμότητας, που αποτυπώνουν πιο ολοκληρωμένα τα συνολικά αποτελέσματα της διακυβέρνησης μιας χώρας και όχι τη χρήση μόνο δεικτών οικονομικής μεγέθυνσης, όπως το ΑΕΠ.
Τι είναι Βιώσιμη οικονομία;
- Η οικονομία που δεν καταρρέει από παγκόσμιες ή περιφερειακές αναταράξεις.
- Που εξασφαλίζει την ευημερία στο παρόν αλλά και στο μέλλον, διασφαλίζοντας τους φυσικούς πόρους.
- Που ο παραγόμενος πλούτος κατανέμεται δίκαια και δεν υπάρχουν πολίτες στην φτώχεια και την εξαθλίωση.
Η βιωσιμότητα και η ανθεκτικότητα έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά:
- Αποκέντρωση πληθυσμιακή, παραγωγική, διοικητική, πολιτισμική, ενεργειακή και οικοδόμηση ισχυρών τοπικών οικονομιών.
- Ισορροπία μεταξύ των τομέων της οικονομίας.
- Διατροφική αυτάρκεια και πλεονασματικό ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών στα αγροτικά προϊόντα.
- Ορθολογική αξιοποίηση των φυσικών πόρων, σύμφωνα με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας.
- Δίκαιη, συνεκτική και δημοκρατική κοινωνία.
- Ανάπτυξη του τρίτου πυλώνα της οικονομίας, της Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας.
- Προστασία της βιοποικιλότητας για να αποτραπούν νέες πανδημίες.
- Εναρμόνιση όλης της πολιτικής και της οικονομίας στη γενική λογική βιωσιμότητας του πλανήτη.
Πολιτικές βιώσιμης ευημερίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Η κρίση του ελληνικού προτύπου ανάπτυξης αποτελεί αντανάκλαση της κρίσης συνολικά του κυρίαρχου αναπτυξιακού προτύπου που αγνοεί την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα.
Στο πλαίσιο αυτό, οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ και τα πράσινα κόμματα της Ευρώπης, προτείνουμε ένα Σύμφωνο Βιώσιμης Ευημερίας που περιλαμβάνει προτάσεις για φορολογική σύγκλιση και αυξημένο ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.
Παράλληλα όμως προσπαθώντας να μεταρρυθμίσουμε το πλαίσιο σχεδιάζουμε και δρούμε στις υφιστάμενες συνθήκες να σώσουμε ότι σώζεται και να βελτιώσουμε ότι μπορούμε.
Έξοδος από την κρίση με πράσινη στροφή στην οικονομία
Απέναντι στη σημερινή κοινωνική, οικονομική, περιβαλλοντική και κλιματική κρίση, οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ επιδιώκουμε λύσεις που να απαντούν ταυτόχρονα σε όλες τις διαστάσεις της κρίσης:
– Για Πράσινη Στροφή στην Οικονομία, με μαζικές ιδιωτικές, κοινωνικές και δημόσιες επενδύσεις για την απεξάρτηση από το πετρέλαιο και το λιγνίτη, την ανάπτυξη του σιδηροδρόμου και των συνδυασμένων μεταφορών, την εξοικονόμηση νερού, την προστασία των δασών, την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής στις πόλεις και τους οικισμούς, την προώθηση αλλαγής προτύπου στον τουρισμό ( όχι στην τουριστική «μονοκαλλιέργεια») και την βιώσιμη αναζωογόνηση της υπαίθρου,
– Για «πράσινες» θέσεις εργασίας, μέσα από τον πράσινο μετασχηματισμό των δημόσιων επενδυτικών εργαλείων, της βιώσιμης πράσινης επιχειρηματικότητας με κοινωνική και περιβαλλοντική υπευθυνότητα, τη στήριξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και την ανάδειξη της σημασίας του κοινωνικού και αλληλέγγυου τομέα της οικονομίας.
– Για πράσινο προσανατολισμό των πόρων από τα ευρωπαϊκά προγράμματα, ώστε να χρηματοδοτηθούν σε μεγάλη έκταση δράσεις τόσο σε επίπεδο νοικοκυριών (όπως οι ηλιακές στέγες, οι μονώσεις σπιτιών), μετατρέποντας κάθε πολίτη σε δυνητικό πράσινο επενδυτή και προσφέροντας σε όλους απτό όφελος στην τσέπη τους, όσο και σε επίπεδο επιχειρηματικότητας (πράσινη επιχειρηματικότητα και πράσινη απασχόληση).
Κυκλική οικονομία
Ο Πλανήτης είναι πεπερασμένος , οι φυσικοί πόροι πεπερασμένοι και ο πληθυσμός της Γης αυξάνεται κατά ένα δισεκατομμύριο κάθε 12 χρόνια, ενώ για να προστεθεί 1 δις από το 1.800 μχ (0.91 δις) μέχρι το 1927 (1,91 δις) πέρασαν 123 χρόνια.
Η λογική και η ανάγκη της οικονομίας των φυσικών πόρων μας οδηγεί σε ένα σύστημα εξοικονόμησης πόρων και επαναχρησιμοποίησης των υλικών, αυτό της κυκλικής οικονομίας για την καλύτερη αξιοποίησή τους και τον περιορισμό της σπατάλης.
Στρατηγικό σχέδιο βιωσιμότητας.
Η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες που δεν διαθέτει μια εθνική στρατηγική βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας. Η ανάπτυξη στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται από μια μυωπική λογική που αντιμετωπίζει τους φυσικούς πόρους ως πόρους προς κατανάλωση και εμπορευματική αξιοποίηση (πχ. δάση, αιγιαλός, ποτάμια), από μια υπερσυγκέντρωση των δραστηριοτήτων στην Αθήνα και σε λίγες ακόμη μεγάλες πόλεις, από μεγάλη εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και από την κυριαρχία των οδικών μεταφορών.
Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ υποστηρίζουμε μια διαφορετική πολιτική για την οικονομία μέσα από:
– Δημιουργία προϋποθέσεων για ενδυνάμωση και στήριξη της ολοκληρωμένης, βιώσιμης ανάπτυξης της υπαίθρου (ιδιαίτερα των ορεινών και νησιωτικών περιοχών) και ουσιαστική αποκέντρωση,
– Ουσιαστική στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
– Διαβάθμιση του ποσοστού ενίσχυσης προς κάθε επιχείρηση, με βασικό κριτήριο την περιβαλλοντική απόδοση.
– Εξοικονόμηση πρώτων υλών, επαναχρησιμοποίηση , ανακύκλωση.
Ταμείο Ανάκαμψής και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ).
Το ΤΑΑ, είναι μια ευκαιρία να χτίσουμε βιώσιμη και ανθεκτική οικονομία. Οι αρχές και οι παράμετροι ανθεκτικότητας και βιωσιμότητας όμως δεν εκφράζονται στο πρόγραμμα των 170 δράσεων της κυβέρνησης της ΝΔ για το ΤΑΑ.
Η κυβέρνηση και όλο το πολιτικό σύστημα πρέπει να κατανοήσει ότι ή βιωσιμότητα και η ανθεκτικότητα πρέπει να γίνει μόνιμη πολιτική επιλογή, όχι μόνο για την αξιοποίηση των χρημάτων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) αλλά για όλα τα διαθέσιμα οικονομικά μέσα πού προέρχονται είτε από εθνικούς πόρους είτε από το ΕΣΠΑ και τα άλλα ευρωπαϊκά ταμεία.
Είναι προφανές ότι η κυβερνητική πολιτική είναι σε άλλη κατεύθυνση από την πολιτική της οικολογίας.
Η « πράσινη μετάβαση» κατά την κυβέρνηση με τις 170 δράσεις έχει βαφτεί πράσινη για να θολώσει τα νερά απέναντι στα ευρωπαϊκά όργανα και στους Έλληνες πολίτες, έχει δε μικρή σχέση με τη βιωσιμότητα και ανθεκτικότητα.
Τα χρήματα των 30 δις οδεύουν στις μεγάλες επιχειρήσεις και ελάχιστα αφορούν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, και ειδικότερα εκείνες που θα επιλέξουν τη στροφή στην κυκλική οικονομία, τους αγρότες και την πλειοψηφία των Ελλήνων.
Πως θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν τα χρήματα από το ΤΑΑ;
Όλα τα κονδύλια, τα έργα και οι δράσεις να είναι προσανατολισμένα στην ανάκαμψη, την βιωσιμότητα και την ανθεκτικότητα με προστασία του περιβάλλοντος και στήριξη της κοινωνίας.
ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Η Φορολογική πολιτική της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας φαίνεται από τις αλλαγές που έκανε στη φορολογία από το 2019.
Μείωσε με οριζόντιο τρόπο τους φορολογικούς συντελεστές των εταιρειών στο 22% επί των κερδών ανεξάρτητα από το πόσα κέρδη βγάζει μία εταιρεία, αντίθετα στη λογική της προοδευτικότητας των συντελεστών. Έτσι μια μικρή ΟΕ που έχει κέρδη 20.000 ευρώ το χρόνο φορολογείται με τον ίδιο συντελεστή (22%) που φορολογείται και μία ΑΕ με κέρδη 200 εκατομμύρια το χρόνο. Η άλλη «μεταρρύθμιση» που έκανε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας είναι ότι μείωσε το φόρο των διανεμόμενων κερδών ανωνύμων εταιρειών ΑΕ από 15% σε 5%. Έτσι τα κέρδη φυσικού προσώπου από ΑΕ, ακόμη και όταν διανεμηθούν όλα φορολογούνται με ( 22%+5%= 27%), ενώ η κλίμακα φυσικών προσώπων φτάνει στο 45%. Επίσης μηδένισε το φόρο μεταβιβάσεις των μεγάλων περιουσιών με γονικές παροχές προς τέκνα ή εγγόνια , ενώ το μέτρο αυτό είναι αναγκαίο για τις μικρές και μεσαίες περιουσίες .
Οι αλλαγές αυτές προφανώς είναι ευνοϊκές για τους πλούσιους και αντίθετες στη λογική της αναδιανομής των εισοδημάτων. Πέραν τούτου, μειώνοντας τον συντελεστή φόρου των διανεμόμενων κερδών από τις ΑΕ, αυξάνεται ο καταναλωτισμός των πλουσίων και ευνοείται η διανομή κερδών των ΑΕ, αντί να δίνονται κίνητρα να μένουν τα κέρδη στις επιχειρήσεις για νέες επενδύσεις.
Επίσης, η φορολογία μέσω ΦΠΑ έχει οριζόντιο χαρακτήρα και δεν βοηθάει ούτε την αποκέντρωση ούτε τη στήριξη παραγωγής αγαθών που θα αυξήσουν την αντοχή και βιωσιμότητα της οικονομίας.
Προτείνουμε ένα φορολογικό σύστημα-εργαλείο αλλαγών για κοινωνική αλληλεγγύη και διατήρηση των φυσικών πόρων.
Η φορολογική πολιτική που προτείνουν οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ στοχεύει να συμβάλλει στην παραγωγική ανασυγκρότηση σε βιώσιμη κατεύθυνση, να προστατεύει το περιβάλλον, να ενισχύει την αποκέντρωση, να στηρίζει παραγωγικές επιχειρήσεις που παράγουν προϊόντα κάλυψης βασικών αναγκών, επιχειρήσεις και νοικοκυριά που συμβάλουν στην ενεργειακή μετάβαση μηδενικών εκπομπών, επιχειρήσεις και άτομα στους τομείς μόρφωσης και πολιτισμού. Η φορολογική πολιτική να λειτουργεί αναδιανεμητικά παίρνοντας περισσότερα από αυτούς που έχουν μεγάλα εισοδήματα και στηρίζοντας τους εργαζόμενους και τα πιο φτωχά στρώματα. Υποστηρίζουμε τη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος με ελάφρυνση της φορολόγησης της εργασίας και επιβάρυνση της σπατάλης, της ρύπανσης και της επιδεικτικής κατανάλωσης.
Πολύ σημαντική θεωρείται η στήριξη και μέσω της φορολογικής πολιτικής, των αγροτών και των κατοίκων των απομακρυσμένων περιοχών και των νησιών που ερημώνουν.
Προτείνουμε να θεσμοθετηθούν περιβαλλοντικοί φόροι έξω από την εισπρακτική λογική, που θα λειτουργούν ως εργαλεία ενθάρρυνσης και αποθάρρυνσης δραστηριοτήτων ανάλογα με τις επιπτώσεις τους στο περιβάλλον.
Γενικά η φορολογική πολιτική της οικολογίας στοχεύει στην αύξηση των συντελεστών φορολογίας στην πολυτελή και ρυπογόνο κατανάλωση.
Ανασχεδιασμός του ΦΠΑ με νέα κριτήρια
Ανασχεδιασμός του ΦΠΑ και μείωση του για την εξυπηρέτηση κοινωνικών αναγκών αλλά και την ενίσχυση προϊόντων και υπηρεσιών φιλικών στο περιβάλλον, με υψηλή συνεισφορά εργασίας και μεγάλη ελληνική προστιθέμενη αξία. Παράλληλα με τον παραδοσιακό διαχωρισμό σε είδη πρώτης ανάγκης και πολυτελείας, είναι ανάγκη να διαβαθμιστεί με βάση την ανάγκη να προωθηθούν κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών φιλικών προς το περιβάλλον, με υψηλή συνεισφορά εργασίας.
Ο Φ.Π.Α. θα πρέπει να κατανέμεται σε πολλές κατηγορίες ανάλογα με τις κατηγορίες των προϊόντων βάσει των κριτηρίων παραγωγής ρύπων και της προκλητικής επίδειξης πλούτου μέσω πολυτελούς κατανάλωσης.
Στη μεγαλύτερη κατηγορία του ΦΠΑ θα πρέπει να περιλαμβάνονται τα ιδιωτικά σκάφη αναψυχής, ιδιωτικά αεροπλάνα, ακριβά αυτοκίνητα κλπ.
Πολύ μικρός ο συντελεστής ΦΠΑ (συμβολικός) για τα βασικά είδη διατροφής και τον πολιτισμό.
Φορολογία φυσικών προσώπων.
Προτείνεται μεγαλύτερη προοδευτικότητα από την υφιστάμενη στους συντελεστές της φορολογίας φυσικών προσώπων, δηλαδή μια κλίμακα πολλών φορολογικών συντελεστών έτσι ώστε τα χαμηλά εισοδήματα να φορολογούνται με πολύ μικρούς συντελεστές και τα πολύ μεγάλα, με πολύ μεγάλους.
Φορολογία επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες να φορολογούνται με κλιμακωτούς συντελεστές ανάλογα με τα κέρδη τους.
Ξεχωριστή φορολογική κλίμακα (με μικρότερους συντελεστές) πρέπει να υπάρχει στις προσωπικές επιχειρήσεις (Ο.Ε., ατομικές).
Η σημερινή οριζόντια φορολογία των επιχειρήσεων με τον ίδιο φορολογικό συντελεστή 22% για Ο.Ε. και Α.Ε. ανεξαρτήτως του μεγέθους των κερδών είναι αντίθετη με την πολιτική της οικολογίας. Προτείνεται μεγάλη μείωση του φορολογικού συντελεστή για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Οι μικρές ομόρρυθμες εταιρίες Ο.Ε. και οι ατομικές επιχειρήσεις δεν έχουν περιθώρια να αναλαμβάνουν επικίνδυνα επενδυτικά ρίσκα, που εκθέτουν συνήθως εργαζόμενους, προμηθευτές, δημόσια ταμεία και ασφαλιστικά ταμεία, γιατί οποιαδήποτε πτώχευση βαραίνει την προσωπική περιουσία των εταίρων φυσικών προσώπων.
(Για τον κίνδυνο κατάτμησης εταιρειών για να πέφτουν στα μικρά κλιμάκια, μπορεί να υπάρχει σχετική νομοθετική πρόβλεψη ).
Προτείνεται επίσης:
Φορολογική ελάφρυνση των επιχειρήσεων που μοιράζονται κέρδη με τους εργαζόμενους τους,
Φορολόγηση των διανεμόμενων κερδών των ΑΕ (μερίσματα) από το ισχύον 5%, να αυξάνεται προοδευτικά από 5% μέχρι 25%, ώστε να υπάρχει κίνητρο για επανεπένδυση των κερδών και αντικίνητρο στην πολυτελή κατανάλωση.
Φορολογικά Κίνητρα με μηδενικό φόρο σε:
– Επιχειρήσεις νέων για την πρώτη 3ετία.
– Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚΟΙΝΣΕΠ) .
– Νέους αγρότες κ.α.
Φόροι Ακίνητης Περιουσίας (ΕΝΦΙΑ), κληρονομιών κ.α.
– Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ σε περιουσία μέχρι 400.000 ευρώ και αύξηση με προοδευτικό τρόπο στις πολύ μεγάλες περιουσίες, κάνοντας διάκριση μεταξύ των διαφορετικών χρήσεων γης (γεωργική γη, οικόπεδα κ.α.). Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ σε μόνιμους κατοίκους χωριών της περιφέρειας που ερημώνουν και άγονων νησιών για περιουσίες μέχρι 700.000 ευρώ.
– Αύξηση του μέγιστου συντελεστή του φόρου κληρονομιάς για πολύ μεγάλες κληρονομιές ή γονικές παροχές με προοδευτικό τρόπο, απαλλαγή για περιουσία μέχρι 500.000 ευρώ και εξάρτηση του φόρου από την περιουσία του κληρονόμου.
– Θέσπιση ανταποδοτικών ειδικών φόρων κατανάλωσης στα ορυκτά καύσιμα με τα έσοδα να πηγαίνουν αποκλειστικά σε ενισχύσεις ανανεώσιμων πηγών, εξοικονόμησης, σιδηροδρόμου, μέσων μαζικής μεταφοράς αλλά και στη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων και των φυσικών περιοχών.
ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Είναι αναγκαίο ένα νέο πλαίσιο δημοσιονομικής πολιτικής στην ΕΕ, που θα αντικαταστήσει την από τριακονταετία Συνθήκη του Μάαστριχτ.
Η ανάγκη για ένα νέο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Πολιτικής στην ΕΕ, πηγάζει από τις μεγάλες αλλαγές που έχουν συντελεστεί και την απαιτούμενη στροφή στην πράσινη μετάβαση. Εξ’ άλλου το χρέος των περισσότερων κρατών της ΕΕ έχει ξεπεράσει κατά πολύ το όριο 60% του ΑΕΠ που είχε τεθεί και το ευρωπαϊκό χρέος είναι περίπου στο 100% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ.
Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ προτείνουμε το Νέο Σύμφωνο να έχει ένα προσανατολισμό στην βιωσιμότητα και την ανθεκτικότητα. Να μην είναι το όριο χρέους (οριζόντιο) το ίδιο για όλα τα κράτη της ΕΕ, αλλά να λαμβάνει ως κριτήρια την ιδιαίτερη κατάσταση κάθε χώρας. Η υποχρέωση για την ετήσια μείωση του ελλείματος των κρατών να συναρτάται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε χώρας. Να μην μετρούν στα ελλείματα οι δαπάνες για την ανθεκτικότητα, την βιωσιμότητα και την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ προτείνουμε αύξηση του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (υπερδιπλασιασμό) για να υποστηριχθούν προγράμματα καταπολέμησης της φτώχειας, των ανισοτήτων και περισσότερες επενδύσεις σε έργα βιωσιμότητας, εξοικονόμησης ενέργειας, ανακύκλωσης κλπ.
Πρωτοβουλίες για αλλαγές στη φορολογική πολιτική της Ε.Ε.
Κοινή φορολογική πολιτική και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με κοινούς κανόνες για τα ελάχιστα όρια φορολόγησης των επιχειρήσεων, κλείσιμο των φορολογικών παραδείσων, κατάργηση των offshore ( υπεράκτιων εταιρειών) που είναι μέθοδος απαλλαγής φορολόγησης και απόκρυψης μαύρου χρήματος. Φόρος Χρηματοπιστωτικών Συναλλαγών που θα χρηματοδοτεί φιλόδοξους ευρωπαϊκούς προϋπολογισμούς και ενισχυμένη περιφερειακή πολιτική.
Ο Φόρος των χρηματιστηριακών συναλλαγών (φόρος Τόμπιν) κυρίως στοχεύει στο να μην μετατρέπονται τα χρηματιστήρια από χώρο επενδύσεων σε χώρο κερδοσκοπικών παιχνιδιών, αποθαρρύνει δηλαδή τις πολλαπλές μεταβιβάσεις της ίδιας μετοχής, την ίδια μέρα ή σε σύντομο χρονικό διάστημα.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ – ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΦΥΓΗΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ- ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
Θεωρούμε ότι είναι αδιανόητο η χώρα μας, που έχει τόσες ανάγκες για έργα ανθεκτικότητας και βιωσιμότητας, να έχει ταυτόχρονα ανεργία στους νέους κοντά στο 40%.
Η φυγή των νέων στο εξωτερικό σε συνδυασμό με την μείωση των γεννήσεων οδηγεί στην ελάττωση του ενεργού πληθυσμού και στην επιδείνωση του δημογραφικού προβλήματος. Οι συνέπειες στην οικονομία, την κοινωνία και το ασφαλιστικό σύστημα είναι τεράστιες. Προτείνουμε ολοκληρωμένη πολιτική για την απασχόληση, για την αντιμετώπιση της ανεργίας και της φτώχειας. Καλύτερη εργασία και απασχόληση για όλους.
Προτείνουμε ενίσχυση των οικογενειών που γενούν παιδιά ( πολύτεκνες αλλά και οικογένειες με ένα ή δύο παιδιά) με δέσμη μέτρων όπως αύξηση των επιδομάτων, μεγαλύτερες άδειες εγκυμοσύνης και φροντίδας για τα πρώτα έτη, βρεφονηπιακοί σταθμοί κ.λπ. ( τα ίδια μέτρα στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα απασχόλησης).
Προτείνουμε ολοκληρωμένη πολιτική για την απασχόληση, για την αντιμετώπιση της ανεργίας και της φτώχειας. Καλύτερη εργασία και απασχόληση για όλους.
Η υποστήριξή μας προς τον κόσμο της εργασίας είναι δεδομένη. Θεωρούμε την εργασία δικαίωμα, θέτουμε τους ανθρώπους (όπως και τη φύση) πάνω από τα κέρδη, διεκδικούμε εργασία με δικαιώματα, δημιουργικότητα και νόημα, προωθούμε θεσμούς δημοκρατίας και στους χώρους δουλειάς.
Απαιτούμε δίκαιη κατανομή του κοινωνικού πλούτου, θέλουμε συνδικάτα πέρα από συντεχνιακές λογικές, αυτόνομα, ελκυστικά στους εργαζόμενους και αποτελεσματικά στη δράση τους, στηρίζουμε μορφές κοινωνικής οικονομίας που υπερβαίνουν τη μισθωτή εργασία, προωθούμε αντιλήψεις που αποβλέπουν στη συνοχή των εργαζόμενων και τη συμμετοχή τους στο παραγόμενο τελικό προϊόν.
Οι ανθρώπινες συνθήκες εργασίας και η ασφάλεια των εργαζόμενων αποτελούν για μας προτεραιότητα.
Στα ζητήματα απορρύθμισης και ελαστικότητας απορρίπτουμε τόσο την υποχρεωτική προσαρμογή των εργαζόμενων στις ανάγκες των επιχειρήσεων όσο και την ανελαστική προσκόλληση στα παραδοσιακά πρότυπα απασχόλησης, που αγνοούν τις ιδιαίτερες ανάγκες μεγάλων κοινωνικών ομάδων, όπως των γυναικών και των νέων. Στηρίζουμε όμως τις μορφές ευελιξίας που ασκούνται με απόλυτη ατομική επιλογή κάθε εργαζόμενου, κατοχυρώνουν πλήρη ασφαλιστική κάλυψη και διασφαλίζονται ως εργασιακό δικαίωμα με συνδικαλιστικές εγγυήσεις.
Η πολιτική της ευελιξίας χωρίς ανάλογη κοινωνική και προνομιακή στήριξη είναι όχι μόνο πολιτικά καταδικαστέα αλλά και αναποτελεσματική σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Εγκλωβίζει μεγάλο τμήμα των εργαζόμενων σε θέσεις εργασίας χωρίς προοπτική, μισθούς κάτω από το όριο της φτώχειας και ανύπαρκτη ασφαλιστική κάλυψη. Η ευελιξία χωρίς ασφάλεια δεν είναι συνταγή ενίσχυσης της απασχόλησης αλλά μέτρο ενίσχυσης της φτωχοποίησης.
Οι διακρίσεις στον εργασιακό χώρο αποτελούν κεντρικό ζήτημα. Γυναίκες, μετανάστες, πρόσφυγες, άτομα με ειδικές ανάγκες, αντιμετωπίζουν προβλήματα τόσο σε σχέση με την εύρεση εργασίας όσο και με τους όρους εργασίας. Η Ελλάδα είναι ίσως η μόνη ευρωπαϊκή χώρα, όπου η εργατική νομοθεσία παραβιάζεται σε τόσο μεγάλη έκταση. Η αποκατάσταση των εργασιακών δικαιωμάτων δεν απαιτεί μόνο συνδικαλιστικούς αγώνες και νομοθετικές παρεμβάσεις, αλλά και μια γενικότερη κουλτούρα «μηδενικής ανοχής» απέναντι σε κάθε αυθαιρεσία εντός και εκτός των εργασιακών χώρων.
Σήμερα, ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των νοικοκυριών που κάλυψαν τις οικονομικές ανάγκες τους μέσω του τραπεζικού δανεισμού, αντιμετωπίζει το πρόβλημα της υπερχρέωσης και απειλείται από φτωχοποίηση.
Η επιτακτική ανάγκη στήριξης της απασχόλησης και ενδυνάμωσης της μισθωτής εργασίας δεν μπορεί να βασιστεί εκ νέου μέσω της δημιουργίας θέσεων εργασίας σε τομείς που πλήττουν την ποιότητα ζωής, το περιβάλλον, τα κοινωνικά δικαιώματα, την υγεία των εργαζόμενων (π.χ. λιπάσματα, πολεμική βιομηχανία, λιγνιτωρυχεία, δυνάμεις καταστολής) και, εν τέλει, υπονομεύουν τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ διεκδικούμε:
– Ελάχιστο εισόδημα αξιοπρεπούς διαβίωσης για όλους του πολίτες: άνευ όρων παροχή από την Πολιτεία ενός εισοδήματος σε κάθε πολίτη, το οποίο θα εξασφαλίζει αξιοπρεπή διαβίωση και το οποίο θα αντικαταστήσει το μεγαλύτερο μέρος των διάφορων κοινωνικών επιδομάτων,
– Απόλυτη προστασία της κύριας (πρώτης) κατοικίας από τις τράπεζες σε επιφάνεια ανάλογη με τον αριθμό μελών της οικογένειας και με ελάχιστο εμβαδό 100 μ2.
– Στέγη για όλους, κανένας άστεγος στους δρόμους.
– Πράσινη απασχόληση μέσα από την ανάπτυξη σε μεγάλη κλίμακα δραστηριοτήτων έντασης εργασίας, όπως η εξοικονόμηση ενέργειας και οι ανανεώσιμες πηγές, ο αγροτουρισμός και η βιολογική γεωργία, η επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των απορριμμάτων, η κοινωνική οικονομία, η εφαρμογή συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης και ελέγχου, τα συλλογικά μέσα μεταφοράς η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς,
– Κίνητρα για διευκόλυνση της επιστροφής στην ύπαιθρο,
– Ενίσχυση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας (κοινωνικές επιχειρήσεις) για την αύξηση της απασχόλησης, και
-Προστασία και κατοχύρωση δικαιωμάτων όσων αντιμετωπίζουν ειδικότερα προβλήματα στην αναζήτηση απασχόλησης (γυναίκες, μετανάστες, πρόσφυγες, άτομα με ειδικές ανάγκες).
Απασχόληση στον Ιδιωτικό τομέα
Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ υποστηρίζουμε:
– Την προάσπιση της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας ως ελάχιστο κατώτατο όριο διασφάλισης από την φτώχεια, καθώς και την διατήρηση της υπερίσχυσης των Κλαδικών Σ.Σ.Ε. έναντι των επιχειρησιακών ή και των ατομικών Συμβάσεων Εργασίας,
– Τη σταδιακή μείωση των ωρών εργασίας πλήρους απασχόλησης, με παράλληλη αύξηση των ελάχιστων ωρών μερικής απασχόλησης. Στοχεύουμε στην ενίσχυση των χαμηλότατων εισοδημάτων των υποαπασχολούμενων, με παράλληλη αντιστάθμιση των πιθανών εισοδηματικών απωλειών των πλήρως απασχολούμενων μέσω της στήριξης και αναβάθμισης των δημοσίων συλλογικών αγαθών, αλλά και στην καταπολέμηση των εναρμονισμένων πολιτικών τιμολόγησης (καρτέλ), κυρίως στα βασικά αγαθά διαβίωσης και τις υπηρεσίες,
– Κατά προτεραιότητα επιδότηση νέων θέσεων εργασίας σε επιχειρήσεις με δραστηριότητες, που -κατά τεκμήριο- θα διασφαλίζουν την κοινωνική, περιβαλλοντική και οικονομική βιωσιμότητα, και
– Θεσμοθέτηση ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, με αφετηρία την κάλυψη των μακροχρόνια ανέργων και στόχο τη σταδιακή κάλυψη όλων απέναντι στον κίνδυνο της φτώχειας. Όσο και αν φαίνεται εξωπραγματικός στόχος, μπορούν να υπάρχουν ακόμα και σήμερα πόροι για την καταπολέμηση της φτώχειας, μέσα από την καλύτερη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κοινοτικών πόρων και την αναδιάρθρωση της φορολογίας.
Απασχόληση στον Δημόσιο τομέα
Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ υποστηρίζουμε:
– Αξιολόγηση των υπηρεσιών δημοσίου μετά από μία διεξοδική και πολυμερή διαβούλευση. Ο κίνδυνος που ενέχει η αξιολόγηση της δημόσιας διοίκησης «εκ των έσω» να τείνει να αναπαράγει τον εαυτό της, θα μπορούσε να αντισταθμιστεί από την ανατροφοδότηση που θα παρέχουν οι ίδιοι οι αποδέκτες των υπηρεσιών της, τόσο οι πολίτες όσο και οι επαγγελματίες και οι εταιρείες, αξιοποιώντας παράλληλα και τις καλές πρακτικές άλλων ευρωπαϊκών κρατών, αλλά βεβαίως και τις απόψεις των πολιτικών φορέων,
– Άμεση αναμόρφωση του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα με βάση τα πορίσματα διαβούλευσης, με σκοπό την πραγματική αξιοκρατία πέρα από το παραδοσιακό κριτήριο της αρχαιότητας και της (υποκειμενικής) αξιολόγησης του (εν δυνάμει ανταγωνιστή) προϊσταμένου του υπαλλήλου, πρακτικές που κατ’ ουσία διατηρούνται μέχρι και σήμερα,
– Καθιέρωση της στοχευμένης παροχής εργασίας και τεχνογνωσίας από δημόσιους υπαλλήλους ή ειδικούς επιστήμονες ή ειδικές εταιρείες προς νέες κοινωνικές, συνεταιριστικές ή και ιδιωτικές επιχειρήσεις, που τεκμηριωμένα θα συμβάλλουν στη στροφή προς την πραγματική, βιώσιμη οικονομία, ως αντιπρόταση στην εργασιακή εφεδρεία και στις απολύσεις. Κανένας εργαζόμενος δεν πρέπει να περισσεύει, προκειμένου να φέρουμε κοντά την παραγωγή με την κάλυψη των βασικών αναγκών σε τοπικό και εθνικό επίπεδο! Θέσπιση βαθμολογικών κινήτρων για τους δημοσίους υπαλλήλους που θα θελήσουν να συνδράμουν προαιρετικά στην επιτυχία νέων, κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνων, επενδύσεων,
– Θέσπιση της εθελοντικής μείωσης των ωρών εργασίας (με παράλληλη μείωση αποδοχών) για τους δημοσίους υπαλλήλους που επιθυμούν να αφιερώσουν περισσότερο χρόνο στην οικογένεια τους, ή να δραστηριοποιηθούν και σε άλλες οικονομικές ή κοινωνικές πρωτοβουλίες. Με αυτές τις πολιτικές θα δοθεί πιθανώς ώθηση στις συλλογικές ή ατομικές επενδύσεις και (άρα στην απασχόληση).
– Καθιέρωση της τηλεργασίας στο δημόσιο, με αυστηρό όμως αντικειμενικό σύστημα ανάθεσης εργασιών με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, με σκοπό τη μείωση των λειτουργικών εξόδων και τον περιορισμό των καθημερινών μαζικών μετακινήσεων που επιβαρύνουν τα αστικά κέντρα, το περιβάλλον, αλλά και την οικονομία,
– Συγχώνευση υπηρεσιών με επικαλυπτόμενες ή αντιφατικές μεταξύ τους αρμοδιότητες με σκοπό την πιο γρήγορη και αποτελεσματική λειτουργία τους, αλλά και την εξοικονόμηση ωρών εργασίας και πόρων,
– Πλήρη μηχανοργάνωση του δημοσίου, η ορθολογική αξιοποίηση των γνώσεων και δεξιοτήτων του προσωπικού, αλλά και η κατάρτιση-επιμόρφωση με βάση τις τεκμηριωμένες ανάγκες των υπηρεσιών, θα επιτρέψει τη ριζική αναδιάταξη των οργανικών θέσεων, η οποία με τη σειρά της θα επιτρέψει την ενίσχυση των υποστελεχωμένων μάχιμων μονάδων που εξυπηρετούν άμεσα τον πολίτη. Η θέσπιση υπηρεσιακών-βαθμολογικών κινήτρων για τους υπαλλήλους που επιτυγχάνουν ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους, με βάση κυρίως την ανατροφοδότηση των αποδεκτών των υπηρεσιών τους. Οι οικονομικές επιβραβεύσεις λόγω επίτευξης στόχων (μπόνους) είναι θεμιτό να έχουν συλλογικό χαρακτήρα, αλλά σε επίπεδο συγκεκριμένης υπηρεσίας, ώστε να είναι άμεση η συσχέτιση απόδοσης του υπαλλήλου και επίτευξης στόχων.
– Βασικό ζητούμενο για την καταπολέμηση της διαφθοράς είναι η απλοποίηση, σαφήνεια, συνεκτικότητα (χωρίς διφορούμενες-αλληλοαναιρούμενες διατάξεις) και όσο γίνεται σταθερότητα στο χρόνο της νομοθεσίας, ώστε να μην αφήνεται ο χειρισμός των υποθέσεων στην κρίση ή ερμηνεία του εκάστοτε υπαλλήλου, γεγονός που μπορεί να αποτελέσει το διακύβευμα αθέμιτης συναλλαγής με τον πολίτη.
– Αξιοποίηση συνταξιούχων με γνώση και πείρα, εθελοντών, σε δημόσιες λειτουργίες χωρίς αμοιβή ή μικρή συμβολική για κάλυψη εξόδων μετακίνησης.
Βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση- οικονομία φυσικών πόρων
Η πρόκληση του 21ου αιώνα είναι η επίτευξη καλύτερης ποιότητας ζωής για όλους, αποσυνδέοντας την οικονομική και κοινωνική ευημερία από την κατανάλωση πόρων και ενέργειας και ελαχιστοποιώντας τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Κάτι τέτοιο απαιτεί αλλαγή του σπάταλου και ρυπογόνου παραγωγικού και καταναλωτικού προτύπου προς βιώσιμη κατεύθυνση.
Αλλαγές με στόχο τη βιωσιμότητα
Το κράτος, η αυτοδιοίκηση σε συνδυασμό με τους παραγωγούς και διακινητές προϊόντων, πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για όλο τον κύκλο ζωής των προϊόντων τους, ώστε να εξασφαλίζεται ο περιορισμός της σπατάλης πρώτων υλών και ενέργειας, η υιοθέτηση καθαρών τεχνολογιών παραγωγής, η ελαχιστοποίηση των επικίνδυνων παραπροϊόντων, ο μέγιστος βαθμός ανάκτησης, ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης προϊόντων ή πρώτων υλών.
Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ προτείνουμε:
Η χώρα μας δεν μπορεί να στηριχθεί σε χαμηλού κόστους παραγωγή, μπορεί όμως να γίνει πόλος έλξης πράσινων τεχνολογιών και πράσινων επενδύσεων. Απαντάμε με σύγχρονο και βιώσιμο τρόπο, τόσο στη φυγή παραδοσιακών βιομηχανιών προς πιο φθηνές χώρες όσο και στις αυξανόμενες απαιτήσεις για πράσινα προϊόντα και υπηρεσίες, αφού διαβλέπουμε μια ιδιαίτερη τέτοια δυναμική σε επενδύσεις και απασχόληση σε παγκόσμιο επίπεδο.
Καταναλωτικό πρότυπο
Κριτική στάση και υπεύθυνα πρότυπα ζωής προς αποφυγή υπονόμευσης της βιωσιμότητας
Βασικές αλλαγές στην κοινωνία επιτυγχάνονται, όταν οι πολίτες συνειδητοποιούν την δύναμή τους, αναπτύσσουν κριτική στάση απέναντι στην κατανάλωση και υιοθετούν υπεύθυνη οικολογική και κοινωνική συμπεριφορά στην καθημερινότητά τους. Στη σύγχρονη καταναλωτική κοινωνία έχει ιδιαίτερη σημασία η υποστήριξη και ενθάρρυνση στάσεων που ευνοούν ένα μη καταναλωτικό τρόπο ζωής.
Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ θεωρούμε ότι:
– Τόσο μέσω της εκπαίδευσης όσο και μέσω της δημόσιας ενημέρωσης (ΜΜΕ) και της σήμανσης των προϊόντων και υπηρεσιών, ο πολίτης χρειάζεται να έχει όλες τις πληροφορίες ώστε να μπορεί να επιλέξει με συνειδητό τρόπο τις υπηρεσίες και τα προϊόντα που θα ανταποκρίνονται σε συγκεκριμένα περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια.
– Το Δημόσιο, ως ο μεγαλύτερος καταναλωτής προϊόντων και υπηρεσιών, χρειάζεται να υιοθετήσει άμεσα ένα σύστημα προμηθειών που σταδιακά θα εξασφαλίσει ότι μέχρι το 2025, το 50% των προϊόντων και υπηρεσιών που χρησιμοποιεί (περιλαμβανόμενης της ενέργειας) να θα είναι πράσινες προμήθειες.
– Είναι απαραίτητη η συγκρότηση ενός καταναλωτικού κινήματος ελεύθερου από νομοθετικούς περιορισμούς και ανεξάρτητου από τις οικονομικές επιλογές του «νεοφιλελευθερισμού». Αυτό μπορεί να δημιουργήσει μια ποιοτική μεταστροφή, του από τον έως τώρα αμυντικό χαρακτήρα του σε θέματα ελέγχου και ποιότητας προϊόντος στο σε έναν διεκδικητικό χαρακτήρα, να βοηθήσει να επικρατήσουν τέτοιες καταναλωτικές επιλογές που θα στρέψουν την παραγωγή και πώληση των προϊόντων στην κατεύθυνση της ποιότητας, της περιβαλλοντικής προστασίας και της πραγματικής αντιστοιχίας κόστους και τιμής, με προβλεπόμενο θεμιτό κέρδος.
Κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία
Η αποτυχία του συγκεντρωτικού κράτους αλλά και η καταστροφική ανεξέλεγκτη ανάπτυξη της αγοράς οδήγησαν σε αναζήτηση ενός τρίτου δρόμου οικονομικών σχέσεων που διατηρούν την πρωτοβουλία και την αυτενέργεια στο επίπεδο της οικονομίας αλλά ταυτόχρονα ικανοποιούν κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους. Αναφερόμαστε στις κοινωνικές επιχειρήσεις, συνεταιρισμούς παραγωγών-καταναλωτών, ενεργειακές κοινότητες, μη-κερδοσκοπικές μη κυβερνητικές οργανώσεις, μικρομεσαίες τοπικές επενδυτικές πρωτοβουλίες αξιοποίησης τοπικών ποιοτικών και οικολογικών προϊόντων, ομάδες έμπρακτης αλληλεγγύης και βοήθειας προς αδύναμες κοινωνικές ομάδες και στρώματα.
Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ενθαρρύνουμε και θα υποστηρίξουμε ενεργά την ανάπτυξη και στήριξη (νομοθετική, οικονομική-χρηματοδοτική, φορολογική) του «τρίτου τομέα» της οικονομίας, της κοινωνικής οικονομίας, με:
– Διαμόρφωση κατάλληλου νομικού πλαισίου.
– Ανάπτυξη κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων
– Προσαρμογή των πολιτικών και προγραμμάτων απασχόλησης στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της εργασίας και της δημιουργίας κοινωνικών εταιριών.
Στόχος μας είναι μια αποκεντρωμένη και ανοικτή οικονομία αλληλεγγύης και ισότητας, πέρα από τη σημερινή ασφυκτική κυριαρχία του κράτους και της αγοράς. Μια οικονομία με κορμό την τοπική και περιφερειακή κλίμακα, με εκτεταμένο τομέα κοινωνικής και αλληλέγγυας δραστηριότητας, ειρηνικά και ισότιμα δεμένη με τις οικονομίες των γειτονικών χωρών, που να δίνει σε όλους τους πολίτες δυνατότητες να συμμετέχουν, όχι μόνο στην παραγωγή και τα οικονομικά οφέλη, αλλά και στις βασικές αποφάσεις για την πορεία της.
Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ πιστεύουμε ότι πρέπει να ενδυναμωθούν στην ελληνική κοινωνία:
– Τα εμφανιζόμενα μικτά δίκτυα καταναλωτικών και παραγωγικών συνεταιρισμών. Σ΄ αυτά θα συνυπάρχουν-συνεταιρίζονται παραγωγοί και καταναλωτές, αποβλέποντας στην παράκαμψη των μονοπωλιακών δικτύων, τον αποτελεσματικό έλεγχο των τιμών και της κερδοσκοπίας, την πιστοποίηση της ποιότητας και την άμεση επαφή και επικοινωνία μεταξύ τους για την παραγωγή χρήσιμων και ασφαλών προϊόντων,
– Τα ανταλλακτικά δίκτυα, οι οργανώσεις αλληλεγγύης, οι ηθικές τράπεζες και οι τράπεζες ανταλλαγής χρόνου εργασίας, που κάνουν τα πρώτα αλλά ελπιδοφόρα βήματα τους και μπορούν να δώσουν λύσεις, πέρα από την κρατική γραφειοκρατία και το επιχειρηματικό ιδιωτικό κέρδος,
– Οι εναλλακτικοί πιστωτικοί συνεταιρισμοί, που διαχειρίζονται αποταμιεύσεις μελών και πελατών τους χωρίς κερδοσκοπικές πρακτικές, και χωρίς την συνήθη αδιαφορία των τραπεζών για τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις των δράσεων που χρηματοδοτούν, και
– Τοπικά δίκτυα εξωχρηματικών ανταλλαγών (L.E.T.S.), όπου ανταλλάσσονται υπηρεσίες απευθείας χωρίς χρήματα. Κλειδί για την ανάπτυξή τους, αποτελεί το αίτημα να μη φορολογούνται οι υπηρεσίες αυτές ως χρηματικά εισοδήματα ή με ΦΠΑ, και να οριοθετούνται με κώδικα πρακτικών που να αποκλείει καταχρηστική εκμετάλλευσή τους από επιχειρήσεις.
Δεν ζητάμε από την πολιτεία να «οργανώσει» τους πολίτες «από τα πάνω», μπορεί όμως και πρέπει να προχωρήσει σε ένα πιο ουσιαστικό θεσμικό πλαίσιο που θα προσφέρει πραγματικά κίνητρα και ευκαιρίες και θα αποτολμάει μία στρατηγική ανάπτυξης του λεγόμενου τρίτου τομέα :
- Θεσμοθετώντας θαρραλέα κίνητρα για την σύσταση κοινωνικών επιχειρήσεων και ιδίως σε τομείς που η χώρα μας χρειάζεται εναλλακτικούς τρόπους κάλυψης των αναγκών της (π.χ. αγροτική οικονομία, ανακύκλωση, φροντίδα ηλικιωμένων, κλπ.), όπως π.χ. η ανάπτυξη κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων και η προσαρμογή των πολιτικών και προγραμμάτων απασχόλησης στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της εργασίας και της δημιουργίας κοινωνικών εταιριών,
- Διαθέτοντας τους κοινοτικούς και εθνικούς πόρους που προορίζονται για την Κοινωνία των Πολιτών στην πραγματική Κοινωνική Οικονομία, με όρους διαφάνειας και αξιοκρατίας, παράγοντας κοινωνικό κεφάλαιο και επενδύοντας στο μέλλον της χώρας.
Οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ ενθαρρύνουμε και θα υποστηρίξουμε ενεργά την ανάπτυξη και στήριξη (νομοθετική, οικονομική-χρηματοδοτική, φορολογική) του «τρίτου τομέα» της οικονομίας, της κοινωνικής οικονομίας.
Στόχος μας είναι μια αποκεντρωμένη και ανοικτή οικονομία αλληλεγγύης και ισότητας, με κορμό την τοπική και περιφερειακή κλίμακα, με εκτεταμένο τομέα κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, που να δίνει σε όλους τους πολίτες δυνατότητες να συμμετέχουν όχι μόνο στην παραγωγή και τα οικονομικά οφέλη, αλλά και στις βασικές αποφάσεις για την πορεία της.
