10. ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ

Μετανάστες/ριες – πρόσφυγες: γέφυρες πολιτισμών

ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για μας οι μετανάστες / τριες και οι πρόσφυγες αποτελούν πλούτο και όχι απειλή. Προϋπόθεση όμως για να έρθει ο πλούτος αυτός στην επιφάνεια, είναι η αποδοχή της παρουσίας τους και η ισότιμη ένταξή τους στην ελληνική κοινωνία, αναγνωρίζοντας τη συνεισφορά τους στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας, στην αναζωογόνηση επαγγελμάτων (αγροτικών και άλλων), περιοχών και σχολικών μονάδων, τη στήριξη που έχουν προσφέρει σε ηλικιωμένους και άτομα που έχουν ανάγκη.

Η μετανάστευση σήμερα αποτελεί εξαναγκασμό και όχι επιλογή, λόγω των συνθηκών που επικρατούν στις χώρες προέλευσης. Οι πολεμικές συγκρούσεις, η περιφρόνηση και βάναυση καταπάτηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, η φτώχεια αλλά και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι οι κυριότερες αιτίες που ωθούν πολλούς ανθρώπους να εγκαταλείπουν τις κοινωνίες τους και να αναζητούν καλύτερες συνθήκες ζωής στις περισσότερο ασφαλείς και κοινωνικοοικονομικά αναπτυγμένες χώρες.

Η αντιμετώπιση των αιτιών που προκαλούν την εξαναγκαστική μετανάστευση συμπληρώνει μια αποτελεσματική μεταναστευτική πολιτική.

Οι άνθρωποι μετανάστευαν πάντα για διάφορους λόγους -και πάντα θα το κάνουν. Είμαστε υπερήφανοι που η Ευρώπη, η κοινή μας οικογένεια, είναι διαφορετική και πολύχρωμη. Θέλουμε όλες οι πολιτικές και οι υπηρεσίες να αναγνωρίζουν την πολυμορφία όλων των ανθρώπων και τη συμβολή τους στην οικονομία, τον πολιτισμό και τις κοινωνίες μας.

Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η ισότητα, η κοινωνική ένταξη, η αλληλεγγύη και η χωρίς διακρίσεις μεταχείριση αποτελούν βασικές ευρωπαϊκές αξίες και αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο των αρχών των Οικολόγων ΠΡΑΣΙΝΩΝ.  Πιστεύουμε σε μια δίκαιη κοινωνία, όπου όλοι έχουν ίση μεταχείριση και απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα, ανεξάρτητα από το φύλο, την εθνικότητα, τη φυλετική καταγωγή, τη θρησκεία και τον σεξουαλικό προσανατολισμό τους.

Τα τελευταία χρόνια η Ε.Ε. εμφανίστηκε ανίκανη να διαχειριστεί μερικές χιλιάδες Σύριους πρόσφυγες, όταν ο Λίβανος φιλοξενεί πρόσφυγες που αποτελούν το 40% του πληθυσμού του. Αυτή η ανικανότητα δημιουργεί σοβαρή ανησυχία για τον τρόπο που θα διαχειριστεί η Ε.Ε. τους 50.000.000 κλιματικούς πρόσφυγες, που εάν δεν ενεργοποιηθούμε, πιθανότατα θα προκύψουν τις επόμενες δεκαετίες. Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ και το Ευρωπαϊκό Πράσινο Κόμμα εργαζόμαστε για μία εντελώς διαφορετική προσέγγιση, για την ανάσχεση της κλιματικής κρίσης και τη στήριξη των λαών και των περιοχών που πλήττονται, με στόχο ακριβώς να μειωθούν οι αιτίες των προσφυγικών ροών. Αντιμετωπίζουμε τις δεδομένες μετακινήσεις πληθυσμών, με βάση τις αρχές του αλληλοσεβασμού και ως στοίχημα βιώσιμης πολιτικής και όχι ως πρόβλημα ή ως άσκηση φιλανθρωπίας. Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ είμαστε αντίθετοι με τους περιορισμούς που έχουν επιβληθεί από την ΕΕ και τα κράτη-μέλη της στη διαχείριση του φαινομένου της μετανάστευσης. Έχουμε καθήκον να διασφαλίσουμε ασφαλές καταφύγιο στους ανθρώπους που φτάνουν στα σύνορα της Ευρώπης,  εξασφαλίζοντας παράλληλα νόμιμες διόδους μετανάστευσης.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η πολιτική και κοινωνική κοινότητα που επιδιώκει να αποτελέσει ένα χώρο Ελευθερίας, Δημοκρατίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης μέσα από θεσμούς διεθνούς συνεργασίας που εξασφαλίζουν ειρήνη, ασφάλεια και αρμονική συνεννόηση μεταξύ των ευρωπαϊκών λαών και αυτών που ζουν στις παρυφές της στη βάση της ισότητας, της αμοιβαιότητας και της αλληλεγγύης.

Εμείς, οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ στηρίζουμε τους στόχους και κυρίως τις πανανθρώπινες αξίες της ΕΕ και θέλουμε να κάνουμε την Ευρώπη, αλλά και την πατρίδα μας την Ελλάδα ένα ασφαλές μέρος για όλους

Η Ελλάδα και ως μέλος της ΕΕ οφείλει να προωθεί μια ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική, που προλαμβάνει τις συγκρούσεις και προωθεί την ειρήνη σε όλον τον κόσμο, να εξασφαλίζει τα απαραίτητα κονδύλια για τη χρηματοδότηση της εκπαίδευσης καθώς και βιώσιμων αναπτυξιακών προγραμμάτων στις αναπτυσσόμενες χώρες. Επιπλέον, επείγει η άμεση προώθηση μέτρων και δράσεων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Τέτοιες δράσεις μπορούν να συμβάλουν τόσο στη μείωση των προσφυγικών ροών όσο και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ανησυχούμε έντονα για τις επανειλημμένες καταγγελίες διεθνών οργανισμών, έγκυρων μέσων ενημέρωσης και ευρωπαίων πολιτικών για βίαιες επαναπροωθήσεις προσφύγων και μεταναστών στο Αιγαίο και τον Έβρο. Όλες αυτές οι καταγγελίες πρέπει να ερευνηθούν από τις αρμόδιες αστυνομικές και δικαστικές αρχές. Καμία Κυβέρνηση δεν μπορεί να είναι υπεράνω ενός κράτος δικαίου, όπου όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι, ανεξάρτητα εάν από το αν είναι αδύναμοι ή απομακρυσμένοι από τα κέντρα λήψης αποφάσεων.

• Οι δημογραφικές πιέσεις στη χώρα μπορούν εν μέρει να αντιμετωπισθούν μέσω νόμιμων μεταναστών που επιθυμούν να μείνουν και να εργαστούν στην Ελλάδα, συνδράμοντας με τις εισφορές τους στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας. με διαφάνεια, διαβούλευση και μακροπρόθεσμη στόχευση.
• Ενδελεχής έλεγχος των καταγγελιών για άμεση λήψη αποφάσεων και μετρων.
• Δημιουργία ανεξάρτητης διακομματικής αρχής αποτελούμενης από δικαστικούς και νομικούς με αντικείμενο και γνώση σε θέματα μετανάστευσης.

Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ είμαστε αντίθετοι στην Ευρώπη-Φρούριο. Πιστεύουμε ότι η παράτυπη είσοδος των μεταναστών συμβαίνει ακριβώς επειδή δεν υπάρχουν νόμιμοι τρόποι εισόδου στην Ελλάδα και κατ’ επέκταση στην Ευρώπη. Τα τεχνητά εμπόδια εισόδου (φράχτες, τείχη κ.λ.π.) έχουν ως μόνο αποτέλεσμα την ενίσχυση των κυκλωμάτων διακίνησης ανθρώπων και την αύξηση της επικινδυνότητας των τρόπων εισόδου. Η Καθήκον της FRONTEX και των ελληνικών δυνάμεων που επιτηρούν τα σύνορα, δεν είναι να αποτρέπουν τους ανθρώπους από το να ζητούν άσυλο και να αναγνωρίζονται ως πρόσφυγες, αντίθετα θα πρέπει να σώζουν τις ζωές που κινδυνεύουν στον Έβρο ή στο Αιγαίο.

• Εκπαίδευση ατόμων που ασχολούνται με μετανάστες σε τομείς ανθρώπινων δικαιωμάτων. (όλα τα άτομα που απασχολούνται στις υπηρεσίες αυτές, εκτός απο κοινωνιολογία η ψυχολογία, επιβάλλεται να είναι εκπαιδευμένα στα ανθρώπινα δικαιώματα.)

Η Ελλάδα αποτελεί μια από τις κύριες εισόδους των μεταναστευτικών ροών στην Ευρώπη και οι προβλέψεις της συνθήκης Δουβλίνο ΙΙ που επιβαρύνουν δυσανάλογα τα κράτη πρώτης εισόδου, συνοδευόμενες από τις πολιτικές ελάχιστης ή/και καθόλου παροχής ασύλου των κυβερνήσεων των τελευταίων χρόνων έχουν δημιουργήσει και διογκώσει το απαράδεκτο φαινόμενο των χιλιάδων εκκρεμών αιτήσεων. Η διαδικασία εξέτασης των εκκρεμών αιτημάτων ασύλου πρέπει να επισπευσθεί άμεσα.

Η ίδρυση των Υπηρεσιών Ασύλου και Πρώτης Υποδοχής καθώς και της Αρχής Προσφύγων που προβλέπονται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη Διαχείριση των Μεταναστευτικών Ροών και την Αναμόρφωση του Συστήματος Ασύλου, αποτελεί θετικό βήμα παρ’ όλη τη μεγάλη καθυστέρηση στην εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας (νόμος 3907/2011).

• Αμεση προτεραιότητα για δημιουργία των Κέντρων Πρώτης Υποδοχής και των Κέντρων Φιλοξενίας
• Καταλληλες δομές για για τη στήριξη των ατόμων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες (θύματα βασανιστηρίων, ασυνόδευτα ανήλικα, πάσχοντες σωματικά και ψυχολογικά, υπερήλικες, θύματα trafficking κ.α) πρέπει να υπάρχει ιδιαίτερη μέριμνα και οι κατάλληλες δομές.
• Παροχή δωρεάν νομικής βοήθειας και διερμηνείας σε όλα τα στάδια της διαδικασίας πρώτης υποδοχής, αλλά και κατά το διάστημα ενδεχόμενης περαιτέρω κράτησης των μεταναστών / προσφύγων σε συνεργασία με τις υπηρεσίες των Περιφερειών και των Δήμων.
• Δημιουργια μέτρων που να διευκολύνουν την οικογενειακή επανένωση μεταναστών / μεταναστριών και προσφύγων, αλλά και τον διαχωρισμό των αδειών παραμονής και εργασίας των μεταναστριών από εκείνες των συζύγων, ώστε να μην είναι εξαρτημένες από αυτούς.
• Εφαρμογή και καμία οπισθοδρόμηση από τις διατάξεις για την ελληνική ιθαγένεια και την πολιτική συμμετοχή των μεταναστών/μεταναστριών του νόμου 3838/2010, (ο οποίος παρ’ όλες τις ελλείψεις και τις διστακτικές προβλέψεις του), ρυθμίζει θέματα που ήταν πάγια αιτήματα των Οικολόγων ΠΡΑΣΙΝΩΝ.
• Η τροποποίηση των προϋποθέσεων για τη χορήγηση της άδειας διαμονής για τους μετανάστες, με αποσύνδεση της χορήγησης της άδειας από τον αριθμό των ενσήμων, οδηγεί πρακτικά στην ανανέωση των αδειών παραμονής όσων είχαν μέχρι τώρα νόμιμη άδεια. Με τον τρόπο αυτό δεν θα απομακρύνονται όσοι εργαζόμενοι έχουν μεταφέρει εδώ και χρόνια το κέντρο των βιοτικών τους δραστηριοτήτων στη χώρα μας, και θα συνεχίσουν να φορολογούνται νόμιμα οι ίδιοι και οι εργοδότες τους.
• Επιπλέον, οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ προτείνουμε τη δυνατότητα περιοδικής νομιμοποίησης για όσους μετανάστες συμπληρώνουν ορισμένο διάστημα παραμονής χωρίς να έχουν υποπέσει σε αδικήματα.
• Καταγραφή εκείνων που στερούνται τα νόμιμα έγγραφα και εγγραφή τους σε ειδικούς καταλόγους στους δήμους όπου διαμένουν, με εξασφάλιση πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας και παιδείας (για τα παιδιά), όπως γίνεται στην Ισπανία από το 2009.
• Η καταπολέμηση της ανασφάλιστης “μαύρης” εργασίας μέσω εντατικών και αποτελεσματικών ελέγχων μπορεί να οδηγήσει στην αύξηση των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων αλλά και στην εξάλειψη απαράδεκτων φαινομένων εκμετάλλευσης μεταναστών / μεταναστριών και προσφύγων που εργάζονται υπό άθλιες συνθήκες.
• Διευκόλυνση των προσπαθειών τους να αποκτήσουν δικούς τους χώρους λατρείας και πολιτιστικά κέντρα.
• Η αδιαφορία, η προσπάθεια να “κρύψουμε τα προβλήματα κάτω από το χαλί”, τα αποσπασματικά και αναποτελεσματικά μέτρα καθώς και η χορήγηση ασύλου σε ελάχιστες περιπτώσεις αιτούντων / αιτουσών που χαρακτήριζαν την πολιτική των κυβερνήσεων των τελευταίων χρόνων έχουν οδηγήσει σε εκρηκτικές καταστάσεις, σε διάφορες γειτονιές της Αθήνας κυρίως αλλά και αλλού. Ο δημαγωγικός –λαϊκιστικός λόγος που “χαϊδεύει” προκαταλήψεις και στερεότυπα και εκμεταλλεύεται φόβους και αγωνίες δημιουργεί λάθος εντυπώσεις, κατασκευάζει “αποδιοπομπαίους τράγους”, ενθαρρύνει και υποθάλπει τη ρατσιστική και ξενοφοβική βία.
• Λέμε όχι στο στιγματισμό, ολόκληρων κοινωνικών ομάδων. Η παραβατικότητα και η εγκληματικότητα δεν είναι εγγενές χαρακτηριστικό καμιάς συγκεκριμένης εθνικής ομάδας και πολλές φορές τα θύματά τους ανήκουν στην ίδια ομάδα με τους δράστες. Τα μέλη των ρατσιστικών συμμοριών που έχουν προβεί σε βιαιοπραγίες πρέπει να οδηγηθούν στη Δικαιοσύνη και να δικαστούν, ώστε να σταματήσει το καθεστώς της ασυλίας και ατιμωρησίας που απολαμβάνουν τα τελευταία χρόνια με ευθύνη κυρίως των διωκτικών αρχών.
• Η αντιμετώπιση της παραβατικότητας και της εγκληματικότητας είναι αρμοδιότητα της αστυνομίας που οφείλει να λειτουργεί μέσα στο πλαίσιο των κανόνων και ρυθμίσεων που προβλέπει η νομοθεσία.
• ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΝΣΤΟΛΩΝ. Οι ένστολοι/ένστολες πρέπει να είναι καλά εκπαιδευμένοι/ες και να σέβονται τα δικαιώματα των πολιτών. Η αποτελεσματικότητα της αστυνομίας μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια των πολιτών και να αποτρέψει φαινόμενα δημιουργίας ομάδων τύπου “πολιτοφυλακής” που συνιστούν εκτροπή από τη δημοκρατία.

Για μας, ασφαλείς γειτονιές είναι οι ζωντανές πολύχρωμες, πολυπολιτισμικές γειτονιές της αλληλεγγύης και της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας. Για να το πετύχουμε αυτό χρειάζονται μέτρα και δράσεις από την Πολιτεία σε συνεργασία με την Αυτοδιοίκηση, τις ΜΚΟ, τις οργανώσεις των μεταναστών / μεταναστριών και προσφύγων και τη δραστηριοποίηση των πολιτών για την αντιμετώπιση της υποβάθμισης, της αστικής ερημοποίησης, της υπεράσπισης των ελεύθερων χώρων και των συλλογικών αγαθών, την αλληλογνωριμία και επικοινωνία μεταξύ των πολιτισμών.

Συμπερασματικά: Τα θέματα των μεταναστών / μεταναστριών και προσφύγων αφορούν πολύ περισσότερο την Ευρώπη και επομένως χρειάζεται να καταβληθούν όλες οι προσπάθειες στην ΕΕ, ώστε να υπάρξει συγκροτημένη και ολοκληρωμένη μεταναστευτική και πολιτική χορήγησης ασύλου κοινή για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ με την επεξεργασία και υιοθέτηση κοινών θέσεων στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος συμβάλλουν στην κατεύθυνση αυτή.

Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη

Η Ευρώπη πρέπει να διασφαλίσει κοινά πρότυπα και κανόνες για τη μετανάστευση. Οι έλεγχοι στα σύνορα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι τα άτομα που έχουν ανάγκη, μπορούν να υποβάλουν αποτελεσματικά μια αίτηση ασύλου, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε διαδικασίες ασύλου σύμφωνα με το κράτος δικαίου. Οι πρόσφυγες και οι μετανάστες πρέπει να

• καταγράφονται
• κατανέμονται δίκαια σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, σύμφωνα με τον πληθυσμό τους, το ΑΕΠ και τους δείκτες ανεργίας.

Δύο νομικές πράξεις που αφορούν στην καρδιά του προβλήματος σε επίπεδο ΕΕ, χρήζουν επειγόντως ριζικής αναθεώρησης:

• Ο Κανονισμός του Δουβλίνου ΙΙΙ, ο οποίος αποδίδει την ευθύνη για την υποδοχή και την εξέταση των αιτημάτων ασύλου κατά κύριο λόγο στο πρώτο κράτος μέλος στο οποίο προσέρχονται. Ο κανονισμός αυτός είναι πηγή προβλημάτων και δυστυχίας για τα νότια μεσογειακά κράτη – μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Ο βασικός του σχεδιασμός για την κατανομή ευθύνης, και σε περίπτωση περαιτέρω μετακίνησης μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, επιστροφής αιτούντων άσυλο στη χώρα πρώτης εισόδου, είναι λανθασμένος. Δεν είναι λογικό ή ηθικό να επιβάλει η ΕΕ σε πρόσφυγες να παγιδεύονται σε μια χώρα που ήταν απλά σταθμός στο ταξίδι τους και να κατανέμει ευθύνες μέσω ενός μηχανισμού που αγνοεί εντελώς την αρχή της αλληλεγγύης.
• Η συμφωνία ανάμεσα στην ΕΕ και την Τουρκίαείχε παρόμοια επίδραση, ασκώντας αβάσταχτη πίεση στο ήδη εύθραυστο σύστημα υποδοχής και ασύλου της Ελλάδας. Η συμφωνία αυτή, της οποίας η νομιμότητα είναι αμφίβολη, έχει αποτύχει αφού άφησε την ΕΕ έρμαιο στις ιδιοτροπίες της Τουρκικής Κυβέρνησης, κάνοντας παράλληλα τα στραβά μάτια στις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία.
• Πολιτική προς τρίτες χώρες

Η ΕΕ πρέπει να σταματήσει την εξωτερίκευση της διαχείρισης συνόρων προς τρίτες χώρες όπως η Τουρκία και η Λιβύη, να εγγυηθεί νόμιμες οδούς εισόδου για τους πρόσφυγες, συμπεριλαμβανομένης της μετεγκατάστασης εντός της ΕΕ.

Η ΕΕ, στο πλαίσιο της διεθνούς αναπτυξιακής της πολιτικής και των διμερών της σχέσεων, οφείλει να εξασφαλίσει ότι η δημοκρατία, η πρόσβαση στην εκπαίδευση και την εργασία, αλλά και ότι οι αρχές του κράτους δικαίου, της ελευθερίας,  της δικαιοσύνης και της ίσης και δίκαιης μεταχείρισης όλων των πολιτών είναι σεβαστές και εφαρμοστέες. Μόνο έτσι θα μειωθεί το φαινόμενο της παράτυπης  μετανάστευσης.

Το νέο Σύμφωνο

Το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση, που ανακοινώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Σεπτέμβριο του 2020, συνεχίζει την ίδια πολιτική μετάθεσης της ευθύνης στις χώρες πρώτης υποδοχής, χωρίς να εξασφαλίζεται δεσμευτική μετεγκατάσταση προσφύγων σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Με τη δέσμευση για τη δημιουργία τεράστιων χώρων υποδοχής στα ελληνικά νησιά και τον Έβρο, με την παραμονή εκεί προσφύγων και μεταναστών που μπορεί να κρατήσει διαρκέσει για πολλά χρόνια, οδηγούμαστε με μαθηματική ακρίβεια στη δημιουργία νέων χώρων σαν τη Μόρια.  Έτσι, είναι πλέον ορατό το ενδεχόμενο δημιουργίας «γκέτο» σε ευαίσθητες περιοχές, χωρίς καμία ελπίδα και προοπτική κοινωνικής ένταξης, χωρίς καμία προστασία των προσφύγων, αλλά και των ντόπιων κοινοτήτων. Η συνέχιση της πολιτικής αυτής θα φέρει δεινά τόσο στους μετανάστες όσο και στις ντόπιες κοινότητες που επωμίζονται δυσανάλογα και δυσβάστακτα βάρη.

Αποτέλεσμα αυτής της στρεβλής πολιτικής είναι να προκαλούνται εντάσεις στις τοπικές κοινωνίες, που νιώθουν ανασφάλεια ως προς την αναπτυξιακή προοπτική, την κοινωνική ειρήνη και  αδικία με την άνιση μεταχείριση, αφού διαπιστώνουν ότι  καλούνται να πληρώσουν την αδιέξοδη πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης και της ΕΕ.

• Απαιτούμε ριζική αναθεώρηση του κανονισμού του Δουβλίνου ΙΙΙ, μέσω της νομοθεσίας που αποτελεί μέρος του Νέου Συμφώνου για τη μετανάστευση, έτσι ώστε οι αιτούντες άσυλο να μπορούν να
• επιλέγουν τη χώρα στην οποία επιθυμούν να υποβάλουν αίτηση για άσυλο,
• να κατανέμονται δίκαια στις χώρες της ΕΕ,
• να υπάρχουν υποχρεωτικές ρήτρες συμμόρφωσης για όλες τις χώρες της ΕΕ, με την υιοθέτηση μιας ενιαίας πολιτικής από όλα τα κράτη.

Υπάρχει επείγουσα ανάγκη να βρεθεί μια δίκαιη εναλλακτική λύση στον σημερινό Κανονισμό του Δουβλίνου, το οποίο αφήνει τα κράτη μέλη που βρίσκονται στα σύνορα της Ευρώπης να είναι τα μόνα υπεύθυνα για τους πρόσφυγες, χωρίς ουσιαστική υποστήριξη.

 Η ευθύνη της Ελληνικής Πολιτείας

Όπως η ΕΕ δεν πρέπει να ρίχνει το βάρος αντιμετώπισης του ζητήματος στην Ελλάδα, έτσι και η Ελλάδα δεν μπορεί να ρίχνει το βάρος στα νησιά και τον Έβρο. Οι πρόσφυγες και μετανάστες κατά την άφιξή τους πρέπει να μένουν για λίγες ημέρες στους χώρους υποδοχής και στη συνέχεια να υπάρχει μέριμνα για την κατανομή τους σε όλη τη χώρα μέχρι την ολοκλήρωση των γραφειοκρατικών διαδικασιών ασύλου.

Καθώς η κυβέρνηση αδυνατεί να δώσει λύση στις τοπικές κοινωνίες, δαιμονοποιεί τις μη κυβερνητικές οργανώσεις και τους ίδιους τους πρόσφυγες / μετανάστες, τους οποίους παρουσιάζει ως εισβολείς και εχθρούς της χώρας. Η αλληλεγγύη, η βοήθεια που παρέχουν πολίτες, εθελοντές και οργανώσεις  προς τους αιτούντες άσυλο, είναι συστατικό στοιχείο του δημοκρατικού πολιτισμού της χώρας μας. Όσοι γυρνούν την πλάτη τους στην δικαιοσύνη και το κράτος δικαίου, όχι μόνο δεν υπερασπίζονται την πατρίδα, αλλά την βλάπτουν βαθύτατα.

Οι φυλακές δεν αρμόζουν σε ανθρώπους που βρίσκονται σε διαδικασία αναζήτησης ασύλου ή τους διασώστες τους.

• Η Πρόσβαση σε νομική βοήθεια θα πρέπει να είναι εγγυημένη προς όλους τους αιτούντες άσυλο, σύμφωνα με τις επιταγές του ευρωπαϊκού δικαίου.
• Η FRONTEX και το EASO πρέπει να ανταποκριθούν στα πρότυπα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
• Η ΕΕ σε συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση οφείλουν να υποστηρίξουν μια ευρωπαϊκή αποστολή διασώσεων στη θάλασσα, διερευνώντας τα καταγγελλόμενα περιστατικά επαναπροωθήσεων που εκθέτουν την πατρίδα μας διεθνώς, χωρίς να υποτιμώνται οι ευθύνες της τουρκικής κυβέρνησης, που προσπαθεί να εργαλειοποι-ήσει τους πρόσφυγες με πολιτικά κίνητρα.
• Τα προγράμματα στέγασης και ένταξης «Εστία» και «Ήλιος» αντίστοιχα, πρέπει να επεκταθούν για να εξασφαλιστεί η ομαλή προστασία και ένταξη των προσφύγων στην κοινωνία χωρίς να οδηγούνται σε στρατόπεδα τύπου «Αμυγδαλέζας» ή στο δρόμο, σε καθεστώς αστεγίας.
• Η παρατεταμένη παραμονή των προσφύγων σε άθλιες συνθήκες διαβίωσης, σε ακατάλληλα καταλύματα και κρατητήρια, αντίκειται σε κάθε έννοια σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.

Προτείνουμε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση, και με σχετικές Οργανώσεις, οι οποίες λόγω τεχνογνωσίας μπορούν να υποστηρίξουν πρωτοβουλίες ενσωμάτωσης προσφύγων και μεταναστών, αποτρέποντας φαινόμενα εκμετάλλευσης και μαύρης εργασίας.

• προσφορά ευκαιριών στους νεοαφιχθέντες εντάσσοντας τους σε προγράμματα κατάρτισης και εκπαίδευσης της ΕΕ.
• Η αναγνώριση δεξιοτήτων που αποκτήθηκαν στη χώρα καταγωγής, ηπαροχή γλωσσικής κατάρτισης και η καταπολέμηση του ρατσισμού μπορούν να συμβάλουν στην ενσωμάτωση των νεοφερμένων στη χώρα μας και την ένταξη τους στην κοινωνία και την αγορά εργασίας. Όλες αυτές οι δράσεις συνιστούν σεβασμό για την ποικιλομορφία, τους διαφορετικούς πολιτισμούς και γλώσσες.
• Να διευκολύνεται το δικαίωμα σε νόμιμη εργασία για όσους το επιθυμούν. Χρειάζεται να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες της κοινωνικής οικονομίας μέσω ΚΟΙΝΣΕΠ και άλλων επιχειρήσεων Κ.ΑΛ.Ο. σε δράσεις που θα χρησιμοποιούνται επωφελώς οι γνώσεις και δεξιότητες των προσφύγων και μεταναστών. Με αυτό τον τρόπο ενισχύεται το εργατικό δυναμικό της χώρας σε απασχόληση πολλών τομέων, όπως π.χ. στον πρωτογενή τομέα, που διψάγια εργάτες γης και κτηνοτρόφους.
• Απόλυτη προτεραιότητα αποτελεί η προστασία των ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων με την φιλοξενία τους σε κατάλληλες, ασφαλείς δομές για την αξιοπρεπή διαβίωσή τους, η εξασφάλιση ενός συστήματος επιτροπείας και η ομαλή προσαρμογή και ένταξή τους στην ελληνική κοινωνία, στοχεύοντας στην αυτονομία ή / και την επανένωση με τις οικογένειές τους που ζουν σε άλλες χώρες της ΕΕ.
• Το δικαίωμα στην εκπαίδευση είναι υποχρέωση της Ελληνικής Πολιτείας και πρέπει να υπάρχει μέριμνα για όλα τα παιδιά προσφύγων και μεταναστών. Είναι απαραίτητο να θεσπιστούν συγκεκριμένες ρυθμίσεις για την εισαγωγή όλων των παιδιών, στα τακτικά σχολικά τμήματα, όπως και θεσμικό πλαίσιο σύνδεσης των δραστηριοτήτων τυπικής και μη τυπικής εκπαίδευσης.

Δίκαιο Ιθαγένειας

Το δίκαιο της ιθαγένειας πρέπει να είναι σταθερό, προβλέψιμο και να σέβεται την αξιοπρέπεια όλων όσων κάνουν αίτηση για την ελληνική ιθαγένεια.

Είναι σημαντικό να επιταχυνθούν και να απλοποιηθούν οι διαδικασίες για την απονομή ιθαγένειας σε ανθρώπους που διαμένουν πολλά χρόνια στην Ελλάδα, εργάζονται στην πατρίδα μας, τα παιδιά τους είναι συμμαθητές και συμφοιτητές με τα δικά μας, αγωνίζονται με τα ελληνικά χρώματα στις εθνικές ομάδες, αλλά οι ίδιοι κρατούνται σε μακροχρόνια ομηρία μέχρι την ολοκλήρωση των γραφειοκρατικών διαδικασιών που εμποδίζουν τη νομιμοποίηση τους στη χώρα μας.

Το νέο Πλάνο για την Ένταξη της ΕΕ 2021-2027 προβλέπει μεταξύ άλλων τη συμπερίληψη όλων, μέσα από στοχευμένες δράσεις στήριξης, συμμετοχικές διαδικασίες των ίδιων των επωφελούμενων στο σχεδιασμό των δράσεων που τους αφορούν, έμφαση στις έμφυλες ιδιαιτερότητες για τις γυναίκες, συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και στενότερη συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες. Καθώς η χώρα μας ετοιμάζει το δικό της Εθνικό Σχέδιο για την Ένταξη, πρέπει να διασφαλιστεί ότι θα λαμβάνει υπόψη όλες αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές.

Μειονότητες:  ο πλούτος της κοινωνίας

Πιστεύουμε σε μια ανοικτή και πολυπολιτισμική κοινωνία και στο δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού. Δεν έχει σημασία ποιες μειονότητες θέλουμε εμείς να αναγνωρίζουμε, αλλά ποιες και ποιοι συμπολίτες μας επιθυμούν να καταγράφονται ως ιδιαίτερες εθνικές ή γλωσσικές ομάδες στα πλαίσια της ελληνικής κοινωνίας. Τα μειονοτικά ζητήματα δεν είναι ζητήματα διακρατικών σχέσεων, αλλά ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων. Θεωρώντας τις ιδιαιτερότητες αυτές ως πολιτισμικό πλούτο και όχι ως δυνητική απειλή, αρνούμαστε κάθε διάκριση μεταξύ πολιτών με κριτήρια εθνικής καταγωγής ή ταυτότητας.

Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ διεκδικούμε:

• Υπογραφή και εφαρμογή από την Πολιτεία των Ευρωπαϊκών συνθηκών για τις μειονότητες και τις λιγότερο ομιλούμενες γλώσσες.
• Επικύρωση από το ελληνικό κοινοβούλιο, της Σύμβασης-Πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των εθνικών μειονοτήτων, την οποία η χώρα μας έχει υπογράψει από το 1997.
• Μελέτη και διάσωση των παραδοσιακών πολιτισμικών στοιχείων, αποφυγή της δημιουργίας γκέτο, αλλά και θετικές διακρίσεις σε τομείς όπου η ισότητα ευκαιριών δεν είναι δεδομένη.

Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ επισημαίνουμε ότι στη χώρα μας τα παιδιά είναι τα πρώτα θύματα της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης. Όλα τα παιδιά έχουν ίσα δικαιώματα και τους οφείλεται ο ίδιος σεβασμός ανεξάρτητα από τη γλώσσα, τη θρησκεία, την εθνικότητα, το φύλο, την σωματική κατάσταση. Τα παιδιά των προσφύγων ή τα ανήλικά ασυνόδευτα παιδιά των μεταναστών καθώς και τα παιδιά με αναπηρίες πρέπει να απολαμβάνουν καθεστώς ειδικής προστασίας και να διασφαλίζεται η ασφαλής και αξιοπρεπής διαβίωσή τους. Πρέπει να υπάρχει μέριμνα για ισότιμη πρόσβαση στην κοινωνική ζωή και στην εκπαίδευση. Η πολιτεία οφείλει να λάβει όλα τα νομοθετικά και διοικητικά μέτρα, τα οποία είναι απαραίτητα προκειμένου να προστατευτούν τα δικαιώματα όλων των παιδιών που ζουν στη χώρα μας.

Αγωνιζόμαστε για την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών και την εξάλειψη κάθε μορφής βίας, εκμετάλλευσης και ρατσιστικής ή διακριτικής συμπεριφοράς σε βάρος τους και πιο συγκεκριμένα:

• Για τον τερματισμό της κράτησης όλων των παιδιών μεταναστών χωρίς χαρτιά ή αιτούντων άσυλο, η οποία σύμφωνα με τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Ε.Δ.Δ.Α.) παραβιάζει τα άρθρα 3 και 5 της Ε.Σ.Δ.Α.
• Στα σύγχρονα πολυπολιτισμικά σχολεία απαιτείται η προσαρμογή της εκπαίδευσης στις νέες ανάγκες αλλά και στις ευκαιρίες που δίνει η συνύπαρξη για γνωριμία και αλληλεπίδραση των διαφορετικών πολιτισμών.
• Την ποινική δίωξη κάθε ρατσιστικής ή συμπεριφοράς διακρίσεων σε βάρος παιδιών ρομά, μεταναστών, αιτούντων άσυλο, παιδιών με αναπηρία ή άλλων ευάλωτων ομάδων.
• Την εξάλειψη κάθε μορφής ενδοοικογενειακής βίας σε βάρος παιδιών καθώς και την εξάλειψη κάθε μορφής σωματικής τιμωρίας των παιδιών.
• Την πρόσβαση όλων των παιδιών στην εκπαίδευση και την άρση του εκπαιδευτικού αποκλεισμού των παιδιών Ρομά με άμεσα μέτρα για τη διευκόλυνση της ένταξής τους στο εκπαιδευτικό σύστημα και την κατάργηση των ρατσιστικών σχολείων γκέτο εκπαιδευτικού διαχωρισμού που εξακολουθούν να υφίστανται.
• Την πρόσβαση όλων των παιδιών σε εμβόλια και υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης.

• Την εξάλειψη του trafficking, της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και κάθε μορφής εργασιακής εκμετάλλευσης σε βάρος παιδιών.
• Την απόλυτη νομική προστασία των ανήλικων εργαζομένων και τη διασφάλιση των εργασιακών και ασφαλιστικών τους δικαιωμάτων
• Τον πλήρη σεβασμό της πολιτιστικής ιδιαιτερότητας, της θρησκευτικής ελευθερίας, του σεξουαλικού προσανατολισμού και της ελευθερίας της έκφρασης κάθε παιδιού.
• Τη δημιουργία δομών για την προστασία των παιδιών από τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης (έλλειψη στέγης ή επαρκούς τροφής, ψυχοκοινωνική μέριμνα κ.α.).
• Πρόσβαση σε δομές υγείας όπως για τον λοιπό πληθυσμό της Ελλάδας.
• Σχολεία για την εκμάθηση της γλώσσας και για την εκπαίδευση των παιδιών αλλά και ενηλίκων μεταναστών με αυξημένη ψυχολογική επιτήρηση και έγκαιρη υποστήριξη όπου χρειάζεται.