Σύνοψη εσπερίδας ΠΙ για την Κλιματική Αλλαγή στην ΠΚΜ

Στον χαιρετισμό της εσπερίδας αξιολόγησης για το υπάρχον Σχέδιο για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, που πραγματοποιήθηκε στην Aίθουσα της Διεύθυνσης Αστικού Σχεδιασμού και Αρχιτεκτονικών Μελετών του Δήμου Θεσσαλονίκης, Αγγελάκη 13, χθες Δευτέρα 5 Δεκεμβρίου 2022 5:30 μμ έως 9:00 μμ. ο Ηλίας Γιαννίρης, πρόεδρος του Πράσινου Ινστιτούτου (ΠΙ), ανέφερε πως στην Ελλάδα υπάρχουν 13 Περιφερειακά Σχέδια για την Κλιματική Αλλαγή (Green New Deal for all).

Σε ότι αφορά τα συμπεράσματα από τις διερευνήσεις του ΠΙ δείχνει να υπάρχει ανάγκη για παραγωγικές αναδασώσεις, ώστε να παραμείνουν ζωντανά τα αγροτικά τοπία. Το 34% της Ελλάδας βρίσκεται σε κίνδυνο ερημοποίησης. Επομένως οφείλει να εφαρμοστεί κλιματικά έξυπνη δασοπονία Μεσογείου με αναβαθμίδες, ξερολιθιές, μικρά φράγματα ανάσχεσης ροής νερού.

Στη συνέχεια τον λόγο πήρε ο Σταύρος Σολωμός, Ερευνητής Γ΄, Κέντρο Έρευνας Φυσικής τους Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών, και αναφέρθηκε στην Εκτίμηση Αναμενόμενων Κλιματικών Μεταβολών στην Κεντρική Μακεδονία.

Η παρατηρούμενη άνοδος της θερμοκρασίας στον πλανήτη μπορεί να εξηγηθεί μόνο με τη θεώρηση της ανθρώπινης δραστηριότητας. Η Μεσόγειος είναι μία από τις περισσότερο ευάλωτες περιοχές, επισήμανε και παρουσίασε τη φράση του Antonio Guterres στο COP 27:

«We are on a highway to climate hell with our foot still on the accelerator».

Συμπλήρωσε τα αρνητικά σενάρια για την περιοχή της Μεσογείου και της Κεντρικής Μακεδονίας λέγοντας:

244 Μνημεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς στη Μεσόγειο θα έχουν τις δυσμενείς επιδράσεις της Κλιματικής Αλλαγής. Θα υπάρχει μείωση των βροχοπτώσεων αλλά ταυτόχρονη αύξηση της ραγδαιότητας των βροχών. Έως το 2100 θα παρατηρηθεί άνοδος της στάθμης της Μεσογείου κατά 70 cm. Η πίεση σε όλα τα δάση της Κεντρικής Μακεδονίας θα είναι εμφανής με πυρκαγιές, κατάκλιση κ.λ.π. Η βιοπικοιλότητα θα βρεθεί σε κίνδυνο. Θα υπάρχουν μεταναστεύσεις ξενικών ειδών και μείωση της αλιευτικής παραγωγής. Εμφάνιση Μεσογειακών Μουσώνων. Γενικό πρόβλημα λειψυδρίας στην Κεντρική Μακεδονία με μείωση του χειμερινού τουρισμού και αύξηση των επιβαρυντικών παραγόντων για την ανθρώπινη Υγεία.

Οι προτάσεις – παρεμβάσεις που έδωσε αναφέρονται στην Έρευνα και

Επικαιροποίηση Στοιχείων. Πιλοτικές εφαρμογές π.χ. για την βελτίωση της

ανθεκτικότητας στη Γεωργία. Εφαρμοσμένα Τεχνικά Έργα, Οδικός Χάρτης, συμμετοχή Τοπικών Φορέων.

Στη συνέχεια το λόγο πήρε ο Παναγιώτης Πανάγος, Research Officer στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και αναφέρθηκε στο έδαφος και την αξία του για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή σε σχέση με το ΠεΣΠΚΑ Κεντρικής Μακεδονίας.

Μέσα σε 50 χρόνια έχουμε χάσει 1,5 m πάχος καλλιεργήσιμου εδάφους με εμφανή τη διάβρωση και μείωση της οργανικής ύλης, είπε και συνέχισε λέγοντας:

Μέχρι το 2021 δεν εφαρμόζονταν κανένα μέτρο διατήρησης της ποιότητας – ποσότητας εδάφους. Στην ΕΕ πρέπει να φυτευτούν επιπλέον 3 δις δέντρα ώστε το έδαφος να λειτουργήσει ως δεξαμενή άνθρακα. Το 70% ων Ευρωπαϊκών εδαφών είναι υποβαθμισμένα. Οφείλει να υπάρχει Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) για πρακτικές διαχείρισης εδάφους κατά της διάβρωσης και τη δημιουργία εδαφικού περιβάλλοντος χωρίς τοξικά. Δυστυχώς ο στόχος της διαφοράς θερμοκρασίας κατά 1,5o C έχει χαθεί και αυτό επηρεάζει την οργανική ύλη του εδάφους, διότι αυτή μειώνεται όσο αυξάνεται η θερμοκρασία. Ειδικά για τις περιοχές της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας προτείνει την μόνιμη φυτοκάλυψη ανάμεσα σε δέντρα, εδαφοκάλυψη, μειωμένο όργωμα, αναβαθμίδες, όχι μετατροπή των λιβαδιών σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις και καταπολέμηση της ερημοποίησης. Ελπιδοφόρο το γεγονός πως η νέα ΚΑΠ έχει ισχυρότερη περιβαλλοντική συνιστώσα.

Τον λόγο πήρε ο Φίλιππος Γκανούλης, επικεφαλής της Περιφερειακής Παράταξης Οικολογία – Πράσινη Λύση & Περιφερειακός Σύμβουλος ΠΚΜ, Πολιτικός Μηχανικός, συνεργάτης του Πράσινου Ινστιτούτου, και αναφέρθηκε στα Θετικά και αδύνατα σημεία του ΠεΣΠΚΑ Κεντρικής Μακεδονίας.

Τόνισε πως ο πολίτης σήμερα δεν κατανοεί καλά το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής. Τείνει να ξεχνάει, δεν ανησυχεί συνεπώς γίνεται πολιτικά αδιάφορος.

Το ΠΕΣΚΑ δείχνει να είναι ικανοποιητικό αλλά δεν λαμβάνεται υπόψη από τη Διοίκηση της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ).

Αναφέρθηκε στους βασικούς Στόχους του ΠΕΣΚΑ ΚΜ:

Συστηματοποίηση και βελτίωση της διαδικασίας λήψης (βραχυχρόνιων και μακροχρόνιων) αποφάσεων σχετικών με την προσαρμογή και η εφαρμογή αυτών στις δράσεις των φορέων της Περιφέρειας.
Σύνδεση της προσαρμογής με την προώθηση ενός βιώσιμου αναπτυξιακού προτύπου.
Προώθηση δράσεων και πολιτικών προσαρμογής σε όλους τους τομείς της οικονομίας με έμφαση στους πλέον ευάλωτους.
Δημιουργία μηχανισμού παρακολούθησης, αξιολόγησης και επικαιροποίησης των δράσεων και πολιτικών προσαρμογής.
Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινωνίας.

Και μίλησε για τις αναμενόμενες επιπτώσεις στη Γεωργία, τα Δάση, τη Βιοπικοιλότητα, την Αλιεία, τους Υδάτινους Πόρους, το Τουρισμό, την Ενέργεια, την Υγεία. Τόνισε πως προβλέπονται Δράσεις που όμως δεν υλοποιούνται.

Τον κύκλο των ομιλητών έκλεισε ο Δημοσθένης Σαρηγιάννης, Καθηγητής ΑΠΘ, Τμ Χημικών Μηχανικών- Περιβαλλοντική Μηχανική, και αναφέρθηκε στην Ετοιμότητα των φορέων και των πολιτών για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή- Προβλέψεις του ΠεΣΠΚΑ Κεντρικής Μακεδονίας .

Ο καθηγητής τόνισε πως μέχρι το 2100 η διαφορά θερμοκρασίας (ΔΤ) θα είναι 2,30 με 4ο C. Σε όλα τα σενάρια αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας θα αυξηθεί για την ανάγκη ψύξης το καλοκαίρι ενώ αντίστοιχα η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας θα μειωθεί για τη θέρμανση κατά τους χειμερινούς μήνες, λόγω της υψηλής θερμοκρασίας του περιβάλλοντος.

Θα παρατηρηθεί αύξηση των ημερών για υψηλό κίνδυνο δασικών πυρκαγιών από τις 13 ημέρες που είναι σήμερα στις 51, δηλαδή όλο το διάστημα του καλοκαιριού. Παράλληλα θα σημειωθεί μείωση των βροχοπτώσεων με ταυτόχρονη αύξηση της ξηρασίας. σε ότι αφορά τους ανέμους σημείωσε πως δεν αναμένονται σημαντικές αλλαγές. Έως το 2100 οι μελέτες δείχνουν πως η στάθμη της θάλασσας θα ανεβεί έως 57 cm. Στη συνέχεια πρότεινε να δημιουργηθεί μία Ανεξάρτητη Αρχή Περιβάλλοντος στην Ελλάδα . Παρουσίασε μία εκτενέστατη εκτίμηση ευαισθησίας και τρωτότητας στην κλιματική αλλαγή για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.